Artur Werner

Z Historia Wisły

Artur Werner.
Ze zbiorów Muzeum Pienińskiego w Szczawnicy

Dr Artur Karol Werner - (ur. 31 stycznia 1898 w Lipnie, zm. 2 stycznia 1958 w Szczawnicy) lekarz, narciarz, trener, wychowawca i zasłużony działacz szczawnickiej Wisły. Wraz z żoną Anną Werner, współzałożycielką klubu, otaczał opieką miejscową młodzież. Oboje zmarli bezpotomnie, spoczywają na cmentarzu w Szczawnicy.

Spis treści

1 Fakty
2 Wspomnienia
3 Droga Pienińska im. Anny i Artura Wernerów
- 3.1 Wernerowie patronami ścieżki
4 Pozostałe zdjęcia
5 Inne
6 Linki
- 6.1 Echo Krakowa. 1974, nr 182 (6 VIII) nr 8975
7 Powojenna kronika TS "Wisła" oddział Szczawnica
8 Requiescat in pace

Fakty

Lekarz uzdrowiskowy.
W czasie okupacji uczestnik konspiracji w ramach AK: "ps. Strzelba, ...prowadził szpital w budynku schroniska na Turbaczu. Dr Werner był lekarzem IV batalionu 1 Pułku Strzelców Podhalańskich AK, który uratował życie i zdrowie niejednego partyzanta".
Dzięki jego staraniom reaktywowano szczawnicką Wisłę po II wojnie światowej.
Jego wychowankiem był Stefan Kapłaniak.

Wspomnienia

Tak o roli Wernera, jako animatora sportu narciarskiego i kajakowego w Szczawnicy pisał Stanisław Zachwieja:

"Pionierami narciarstwa w Szczawnicy byli Czesław Winiarski i doktor Artur Karol Werner. Utworzyli sekcję narciarską w latach 30. ubiegłego wieku przy oddziale Polskiego Towarzystwa Tatrzańskiego.

Od razu zainicjowali budowę skoczni. W tej sprawie porozumieli się z pułkownikiem Franciszkiem Wagnerem, działaczem zakopiańskiego TS „Wisła", i po negocjacjach postanowiono zbudować skocznię na stoku Palenicy w okolicy Malinowa.

Pierwszym trenerem szczawnickich skoczków był doktor Artur Karol Werner. Sam skakał na skoczni, ale nie osiągał dużych odległości, bowiem jego skoki były bardziej instruktażowe, a nie na bicie rekordów. Chociaż, jak na ówczesne czasy, sądząc bo budowie skoczni, można było uzyskać nawet 60 metrów i więcej.

Okres okupacji zaprzepaścił szansę na dalszy rozwój narciarstwa. Skocznia uległa zniszczeniu, a okupant rekwirował narty dla potrzeb niemieckiej armii. Fortelu użył doktor Artur Karol Werner, nakazując skracać narty".

Źródło: z-ne.pl.

Zastrzyków i leków z apteki w Szczawnicy używano w czasie operacji prowadzonych przez sanitariuszy i lekarzy AK, m.in. po potyczce partyzantów z grupą pościgową gestapo z Nowego Targu i Zakopanegona Przysłopiu 21 stycznia 1944 roku. Zginęło wówczas pięciu żołnierzy AK. Ciężko ranny został dowódca – plutonowy Kazimierz Pakuła (ps. „Wilczek”), którego operował lekarz związany z Armią Krajową – doktor Artur Werner (ps. „Strzelba”). To właśnie doktor Werner w czasie wizytacji oddziałów AK walczących w lasach gorczańskich i Beskidu Wyspowego uzupełniał ich apteczki polowe lekami otrzymanymi od Pileckiego. Z apteki w Szczawnicy doktor Werner przekazywał także leki dla punktu sanitarno-aptecznego w Czorsztynie, prowadzonego przez Teresę Drohojowską.

Źródło: oia.nq.pl

Niewątpliwie zasłużonymi postaciami dla naszego miasta są szczawniccy lekarze – dr Zbigniew Kołączkowski oraz dr Artur Karol Werner. Doktor Kołączkowski od początku wojny znalazł się w formacji ZWZ (Związek Walki Zbrojnej), gdzie udzielał pomocy żołnierzom udającym się na Węgry. Prowadził ośrodek zdrowia oraz od 1942 r. szpital zakaźny w willi Wanda. Doktor Kołączkowski pomógł wielu Szczawniczanom uniknąć wywózki na roboty do Niemiec, stymulując u nich tyfus lub podrabiając zdjęcia rentgenowskie. Z kolei dr Artur Karol Werner ps. Strzelba, w czasie okupacji prowadził szpital w budynku schroniska na Turbaczu. Dr Werner był lekarzem IV batalionu 1 Pułku Strzelców Podchalańskich AK, który uratował życie i zdrowie niejednego partyzanta.

Źródło: szczawniczanin.pl

Śmierć Artura Wernera. 3

Droga Pienińska im. Anny i Artura Wernerów

Droga Pienińska (Pieninska cesta) to trakt wiodący ze Szczawnicy w Polsce do Czerwonego Klasztoru na Słowacji. Prowadzi wzdłuż Dunajca, który na tym odcinku tworzy piękny przełom. Pierwszy odcinek, od ujścia potoku Grajcarek przy Przystani Wodnej w Szczawnicy, do ujścia Leśnickiego Potoku (Lesnycký potok) wybudował w latach 1870-1875 Józef Szalaj. Po jego śmierci budowę kontynuowała krakowska Akademia Umiejętności. Budowę drogi po stronie wtedy węgierskiej a dziś słowackiej finansowano w całości z budżetu polskiego. W niektórych miejscach Dunajec tworzy bardzo ciasny wąwóz i trzeba było ociosywać skały.

W 2007 roku całą drogę pokryto nawierzchnią betonową ze środków UE. Obecnie ścieżka nosi imię Anny i Artura Wernerów. Doktor Artur Karol Werner (1898-1958) był wielkim patriotą, członkiem AK – ps.”Strzelba”. Był lekarzem społecznikiem i przyjacielem młodzieży. Założył Klub Sportowy „Pieniny”. Żona Anna Werner ( 1899-1986) aktywnie wspierała męża. Po jego śmierci kontynuowała działalność na rzecz społeczeństwa Szczawnicy.

Źródło: krajoznawcy.info.pl

Wernerowie patronami ścieżki

Źródło: e-zakopane.info.pl (06.09.2005)

Biegnąca wzdłuż Grajcarka w Szczawnicy ścieżka pieszo-rowerowa nazwana została imieniem Anny i Artura Wernerów.

W niedzielę po południu odbyło się uroczyste odsłonięcie tablicy pamiątkowej, w którym uczestniczyła rodzina Wernerów, przedstawiciele władz samorządowych miasta, działacze Klubu Sportowego Pieniny oraz mieszkańcy Szczawnicy.

W Szczawnicy wciąż jest żywa pamięć o Annie i Arturze Wernerach. Dr. Wernera wspomina się jako prekursora sportu, który zachęcił górali do jego uprawiania.

Był on zasłużonym lekarzem uzdrowiska, a także współzałożycielem Prewentorium Górniczego w willi "Renata" oraz dyrektorem Prewentorium im. Pstrowskiego. Pełnił obowiązki naczelnego lekarza Inhalatorium, dyrektora sanatorium Polskiego Czerwonego Krzyża w pawilonie "Modrzewie" oraz prezesa PCK w Szczawnicy.

- Początkowo przyjeżdżał latem i zimą na tzw. sezony do Szczawnicy - razem z żoną Anną. Z czasem te sezonowe wypady stały się życiową potrzebą i wkrótce Wernerowie osiedlili się tam na stałe, oddając swe siły i umiejętności uzdrowisku - wspominał podczas uroczystości radny Józef Dyda.

To między innymi z inicjatywy Artura Wernera powstał w 1930 r. w Szczawnicy Klub Sportowy "Pieniny", a on sam przez wiele lat był jego prezesem, pełniąc tę funkcję od 1935 do 1954 r. Doktora wspomina się jako wielkiego entuzjastę sportu i wychowawcę młodego pokolenia wyczynowców, założyciela poradni i lekarza sportowego. W 1934 r. za jego sprawą założono Pienińską Sekcję Kajakową. Działalność sportową, przerwaną w czasie okupacji hitlerowskiej, wznowiono dopiero po sześciu latach. W latach wojny Artur Werner wspierał ruch oporu, opiekował się rannymi i chorymi partyzantami. Był też przewodniczącym oddziału PCK i pracował jako lekarz zdrojowy, a w konspiracji - jako lekarz powiatu nowotarskiego. Klub sportowy w Szczawnicy wznowił działalność w październiku 1945 r., dwa lata później odrodziła się sekcja kajakowa.

W pracy i działalności sportowej wspierała Artura Wernera jego żona Anna, która w pamięci znających ją zapisała się jako bardzo skromna, ale niezwykła osoba, dająca się lubić, pozostająca w cieniu męża. Często przesiadywała na przystani i obserwowała trenujących kajakarzy.

- Kochaliśmy wszyscy panią Anię za troskę o zawodników, trenerów, działaczy. Cieszyła się z każdego naszego sukcesu, nie tylko sportowego. Była naszym wielkim przyjacielem - podkreślał Józef Dyda.

Wyrazem pamięci mieszkańców Szczawnicy o dr. Wernerze i jego żonie jest nazwanie ich imieniem ścieżki pieszo-rowerowej, prowadzącej do przystani, gdzie małżonkowie spędzali wiele czasu, śledząc wyczyny swoich wychowanków. Uroczyste odsłonięcie tablicy pamiątkowej odbyło się w niedzielę po południu. Przybyli na nie przedstawiciele władz samorządowych Szczawnicy, działacze sportowi oraz mieszkańcy uzdrowiska. Nie zabrakło także przedstawicieli rodziny Wernerów, m.in. Ewy Maciejowskiej oraz ich wychowanka Stanisława Głuca.

- Wszyscy, którzy znali państwa Wernerów, wiedzą, jak bardzo ukochali oni to miasto, ile włożyli w nie swojej mądrości, wiedzy, doświadczenia - ale szczególnym celem, szczególną pasją obojga był klub Pieniny. Młodzież, którą wychowali, była ich wielką miłością - wspominała Ewa Maciejowska, dziękując jednocześnie za wyraz pamięci o Wernerach władzom samorządowym Szczawnicy i Klubowi Sportowemu "Pieniny".

Źródło: e-zakopane.info.pl (06.09.2005)

Pozostałe zdjęcia

Czesław Winiarski i Artur Werner przed budynkiem klubowym w 1931 roku.
Źródło: Wydawnictwo jubileuszowe "40 lat KS Pieniny"

Zarząd klubu Wisła Szczawnica w 1948 roku. Od lewej: Adam Pilecki, Franciszek Ciesielka, dr Artur Werner, doktorowa Anna Werner, Jacek Majerczak, Stanisław Malinowski, Emil Chramiec, Wojciech Piecyk, Radosław Ładoś.

Arturowi Wernerowi sportowcy.
Tablica na ścianie klubu KS "Pieniny" Szczawnica

Inne

‎‎

Linki

Echo Krakowa. 1974, nr 182 (6 VIII) nr 8975

Puchar dr Wernera

NA Dunajcu w Szczawnicy odbyły się zawody kajakowe o puchar dr Wernera. Zespołowo triumfowały Pieniny Szczawnica przed Startem i Dunajcem z Nowego Sącza.