Boiska Wisły (koszykówka)
Z Historia Wisły
W niniejszym artykule przedstawimy boiska, na których koszykarze i koszykarki Wisły rozgrywali swoje mecze jako gospodarze. Nie oznacza to, że wszystkie te place gry były własnością Białej Gwiazdy. Należy wyjaśnić, że aż do czasu wybudowania hali w 1953 roku Towarzystwo Sportowe wynajmowało sale od innych organizacji lub grało na boiskach otwartych. Lokalizacji tych ostatnich często nie da się już dzisiaj ustalić.
Spis treści |
Hala YMCA
Krakowska YMCA (Young Man Christian Association) była silnym ośrodkiem koszykówki, w ogóle organizacja ta położyła duże zasługi w propagowaniu tej dyscypliny w świecie. W tym przypadku istotne jest to, że YMCA posiadała w Krakowie od 1926 roku funkcjonalny gmach sportowy. Służy on mieszkańcom Stołeczno-Królewskiego Miasta do dnia dzisiejszego, grywali w nim również Wiślacy. Przykładowo w 1945 roku, tuż po opuszczeniu Krakowa przez Niemców, rozegrano w nim pierwszy po wojnie turniej koszykówki pod Wawelem (tzw. Puchar Wyzwolenia w lutym 1945). Wystąpiła w nim także odrodzona po latach okupacji sekcja koszykówki Białej Gwiazdy.
Hala YMCA znajduje się przy obecnej ulicy Krowoderskiej. Ciekawa jest historia jej wybudowania. Dzięki staraniom dyrektora YMCA Johna Motta sponsorem obiektu został przemysłowiec z Cleveland, Sereno Fenn. W młodości miał on okazję być w Krakowie, później zaś zatrudniał w swojej fabryce wielu Polaków. W połowie lat 20-tych przekazał 1/8 swojego majątku na budynek YMCA w Krakowie. Na wyposażenie hali złożyli się zaś mieszkańcy miasta, którzy z dobrowolnych składek zebrali pokaźną kwotę.
Hala Sokoła
Hala Towarzystwa Gimnastycznego Sokół znajduje się przy obecnej ulicy Piłsudskiego 27. Dzisiaj znana jest głównie z komercyjnych wystaw i targów (nieruchomości, medycyny, ezoteryki...), kiedyś jednak służyła sportowcom.
Koszykarze i koszykarki Wisły wykorzystywali ją jako swoje główne boisko przede wszystkim w latach 40-tych i 50-tych, do czasu wybudowania hali Wisły. Co ciekawe, równocześnie z tej samej hali Sokoła korzystały także inne krakowskie drużyny basketu: Cracovia i AZS. Naturalnie powodowało to problemy organizacyjne, ze względu na bardzo duże obłożenie sali niektóre treningi musiały być przeprowadzane późno wieczorem lub wręcz nocą. Olbrzymi zakres wykorzystywania tego obiektu obrazuje na przykład program zawodów z 02.02.1947: o godz. 9.00 zawodniczki Wisły grały z AZS, o 10.00 miał miejsce mecz panów Krowodrza-Sokół, o 14.30 koszykarze Wisły podejmowali Olszę, a o 15.30 na parkiet wychodzili koszykarze Cracovii i AZSu.
Dodatkowym problemem był fakt, że pojemność trybun często była zbyt mała, by sprostać potrzebom kibiców. „Start” donosił w styczniu 1946 roku, że mecz derbowy z Cracovią "ściągnął na salę Sokoła krakowskiego rekordową ilość publiczności, z której część nie mogła oglądać tego spotkania, gdyż na piętnaście minut przed zawodami z powodu przepełnionej sali kasy zamknięto".
Na marginesie warto dodać, że przychody z wynajmu hali stanowiły ważne źródło dochodów TG Sokół. W 1948 roku jednakże ówczesne władze państwowe zadecydowały o rozwiązaniu Sokoła, a jego obiekty przejął Wojewódzki Komitet Kultury Fizycznej.
Budynek Sokoła powstał pod koniec XIX wieku. Jego zachodnie skrzydło wybudowano w 1889 roku według projektu Karola Knausa, część wschodnią dobudowano w 1894 roku według projektów Teodora Talowskiego. Hala posiada cechy stylu neogotyckiego. Od strony ulicy Wenecja zdobi ją piękny fryz pod gzymsem, namalowany przez Antoniego Tucha.
Wspomnienia Ludwika Miętty-Mikołajewicza
Historia Wisły: Gdzie odbywały się mecze i treningi przed wybudowaniem hali?
Ludwik Miętta-Mikołajewicz: Hala powstała w 1953 roku. Do czasu wybudowania tej hali wszystkie krakowskie drużyny, i Wisła, i Cracovia, i AZS, rozgrywały swoje mecze w hali Sokoła. W 1948 roku Sokół został przez ówczesne władze zlikwidowany i hala należała do Wojewódzkiego Komitetu Kultury Fizycznej. W tej hali rozgrywane były wszystkie mecze koszykarek i koszykarzy, zarówno ligowe, jak i na niższych szczeblach, w tej hali również trenowano. Naturalnie wówczas inny był wymiar czasu treningowego niż dzisiaj, ale czasem trenowaliśmy nawet do godziny 23, bo tak długo była hala zajęta, tak była intensywnie wykorzystywana.
Zobacz więcej w osobnym artykule: Ludwik Miętta-Mikołajewicz, wywiad 25.02.2010.
Boisko kortowe
Rozgrywanie spotkań pierwszej ligi koszykówki na otwartym powietrzu brzmi dzisiaj niezwykle egzotycznie, ale w początkach krakowskiego basketu było codziennością. Jednym z takich miejsc były na przełomie lat 40-tych i 50-tych boiska kortowe. Znajdowały się na zachód od obecnej lokalizacji stadionu piłkarskiego. Tam odbyły się między innymi finały Pucharu Polski w 1952 roku.
Na tych samych boiskach miały miejsce mecze sekcji tenisa ziemnego Wisły.
 1951 |
 |
 |
Inne boiska otwarte
Boisko kortowe z pewnością nie było jedynym otwartym boiskiem, na którym występowali koszykarze i koszykarki Wisły. Jak już jednak wspomniano, dzisiaj nie sposób wskazać lokalizację wszystkich tego typu obiektów. Jak świadczy zachowane zdjęcie, w 1928 roku boisko do koszykówki znajdowało się na płycie boiska piłkarskiego, między jedną z bramek a wałem ziemnym dla kibiców.
 Boisko do koszykówki za bramką piłkarską, 1928 rok |
 Grupa lekkoatletów na boisku Wisły. Wyraźnie widoczna tablica do gry w koszykówkę |
Hala Wisły
Pierwszy mecz we własnej, wiślackiej hali odbył się w grudniu 1953 roku. Wnętrze budynku nie było jednak jeszcze wtedy wykończone. Pełną funkcjonalność hala uzyskała na wiosnę 1954 roku i od tamtej pory nieprzerwanie służy Wawelskim Smokom i koszykarkom Wisły. Nie znaczy to jednak, że Wisła gra wyłącznie w niej – nawet wiele lat później zdarzały się mecze „na świeżym powietrzu”, tym niemniej posiadanie własnej hali stanowiło duży atut w porównaniu z okresem wynajmowania boisk od innych organizacji.
Źródła
- Michał Rożek, Urbs celeberrima. Przewodnik po zabytkach Krakowa, Wydawnictwo WAM, Kraków 2006
- Wywiad z Ludwikiem Mięttą-Mikołajewiczem dla Portalu Historia Wisły
- Strona internetowa YMCA Kraków
