Henryk Reyman - kłamstwa Wikipasów

Z Historia Wisły

Wersja z dnia 17:39, 22 gru 2017; Zdzis (Dyskusja | wkład)
(różn) ← Poprzednia wersja | Aktualna wersja (różn) | Następna wersja → (różn)
Henryk Reyman jako najwybitniejszy piłkarz Wisły w historii i prawdziwa legenda klubu jest dla
Henryk Reyman - wiślacka legenda
Henryk Reyman - wiślacka legenda
wrogów „Białej Gwiazdy” szczególnie atrakcyjnym obiektem ataków. W całym jego życiorysie jest jednak tylko jeden kontrowersyjny punkt, który zresztą stał się taki za sprawą nieprawdziwych plotek narosłych wokół tego zdarzenia. Chodzi o wykluczenie Reymana z boiska w meczu derbowym 10 czerwca 1933 roku.

Sędzia Rosenfeld popełnił tego dnia wiele błędów krzywdzących Wisłę. Jak pisały gazety: „zaraz w pierwszych minutach sędzia bielski Rosenfeld wydawać zaczął cały szereg decyzyj niezrozumiałych dla widzów, a krzywdzących wybitnie graczy Wisły. Spowodowało to u niej nastrój nerwowy i zdeprymowało ją od początku tak, że przez cały mecz nie było na boisku ani jednego gracza, któryby wykazał normalną przeciętną formę”. Henryk Reyman jako kapitan musiał „uspokajać parokrotnie graczy swojej drużyny, nie mogących opanować się nerwowo z powodu niesłusznych decyzyj sędziego”, wielokrotnie też w ciągu meczu zwracał sędziemu uwagę na krzywdzenie przez niego Wisły niesłusznymi decyzjami. Po kolejnej takiej pomyłce, gdy Kubiński z pozycji spalonej zdobył w 83 minucie kolejną bramkę dla Cracovii, sędzia nakazał protestującemu Reymanowi opuścić boisko. Pozostali zawodnicy „Czerwonych” w geście solidarności z kapitanem chcieli również zejść do szatni – początkowo Reyman „stanowczym gestem kazał im wrócić na swe pozycje i walczyć do ostatniej chwili”. Niedługo potem zarząd Wisły nakazał jednak Reymanowi sprowadzić drużynę z pola gry i tym sposobem Wisła w 84 minucie zakończyła rywalizację. IKC podawał, że zarząd Wisły chciał z jednej strony wyrazić sprzeciw wobec jakości pracy Rosenfelda, a z drugiej chciał uniknąć „ewentualnych pożałowania godnych zajść”, bo atmosfera stała się niezwykle napięta.
Było to ostatnie spotkanie w karierze Reymana, gdyż wkrótce potem dowódca garnizonu krakowskiego i jednocześnie szef K.O.Z.P.N generał Mond wydał zakaz gry wojskowych w klubach cywilnych.

Wydarzenia te były szeroko komentowane, a przeciwnicy Wisły wykorzystali okazję do rozpuszczenia plotek, które miały dyskredytować „Czerwonych” i ich kapitana. Plotki te powtórzył w swoich pamiętnikach Henryk Vogler, a za nim Wikipasy. Cytują one wspomnienia Voglera pod tytułem „Wyznanie mojżeszowe”:

„Inaczej rzecz przedstawiała się u jej wiecznej antagonistki „Wisły". Kiedy w czasie jednego z meczów tej drużyny sędzia Rosenfeld za poważne przewinienie wykluczył z gry znakomitego piłkarza „Wisły" Henryka Reymana (kapitana, później majora, a w końcu podpułkownika Wojsk Polskich) - ten odmówił opuszczenia boiska oświadczając, że żaden Żyd nie będzie mu rozkazywał. W rezultacie cała „Wisła" zeszła z placu gry i mecz nie został dokończony.”

Chciano więc urobić z Wiślaków antysemitów. Jest to próba zafałszowania historii.
Wiarygodność przekazu Voglera podważa już fragment mówiący o tym, że sędzia wykluczył Reymana „za poważne przewinienie”. Jak wiemy z relacji prasowych, napastnik Białej Gwiazdy żadnego przewinienia nie popełnił, a jedynie oprotestował u sędziego błędną decyzję - do czego jako kapitan miał pełne prawo, z którego korzystał już wcześniej w ciągu meczu.
Najbardziej bulwersujące jest jednak przypisywanie Wiślakowi oświadczenia, że „żaden Żyd nie będzie mu rozkazywał”. Oskarżenia takie są zupełnie bezpodstawne, są zresztą wewnętrznie sprzeczne: Reyman miał rzekomo odmówić tymi słowami opuszczenia boiska – Vogler sam jednak pisze, że boisko wszyscy Wiślacy opuścili. Skądinąd wiemy z relacji prasowych, że Reyman zszedł z murawy zaraz po dyskusji z arbitrem, bez dalszych protestów.
Wplątywanie do dyskusji z arbitrem wątków antysemickich nie ma oparcia w żadnych faktach – tym trudniej oskarżenia takie oddalić, bo zwolennicy tezy Voglera nie zwracają uwagi na materiał źródłowy, a opierają się jedynie na silnej niechęci do Wisły.

Warto jednak przypomnieć, że Reyman indywidualnie nie został w żaden sposób ukarany – karę nałożono
Wywiad z generałem Mondem, Przegląd Sportowy nr 48/1933
Wywiad z generałem Mondem, Przegląd Sportowy nr 48/1933
jedynie na całą drużynę za przedwczesne opuszczenie boiska (była to zresztą niewielka kara – 100 złotych – nałożona w wiele miesięcy później). Zachowania kapitana Wisły nikt nie uznał więc za naganne. Wydany zakaz gry wojskowych w klubach cywilnych miał zaś chronić honor żołnierzy Wojska Polskiego: świadczy o tym uzasadnienie, podane przez generała Monda w wywiadzie prasowym (PS nr 48/1933 z 17.VI.33, czytaj całość obok): „Nie możemy dopuścić do takich wypadków, jakie mieliśmy ubiegłej niedzieli w Krakowie. […] Nie uchodzi, żeby oficer w służbie czynnej schodził z boiska wśród okrzyków i gwizdów kilkutysięcznego tłumu. Na to absolutnie zgodzić się nie możemy.” Tak więc powodem tej decyzji było niestosowne zachowanie kibiców wobec oficera Wojska Polskiego. Warto dodać, że generał Mond sam był żydowskiego pochodzenia i nie wiadomo dlaczego niby miałby ukrywać antysemickie zachowania podległych mu żołnierzy – gdyby rzeczywiście miały one miejsce.

Historyk futbolu, Andrzej Gowarzewski, próbował dokonać rekonstrukcji rozmowy między Reymanem a Rosenfeldem. Według niego „Reyman miał zażądać, aby także sędzia na boisku nie zapominał, że jest [Reyman] oficerem Wojska Polskiego, a gdy ten zbagatelizował uwagę odpowiedział, że <nikt w tym kraju, a zwłaszcza byle sędzina, nie będzie ubliżał polskiemu oficerowi>” (A. Gowarzewski, Kolekcja Klubów – Wisła, str. 36, GiA Katowice 1996).
Powtórzmy więc na koniec jeszcze raz: przypisywanie Reymanowi antysemickich zachowań jest bezpodstawnym kłamstwem. To przykre, że tak zasłużoną osobę trzeba bronić przed bezzasadnymi oskarżeniami.
Warto może przypomnieć w tym miejscu jeszcze jeden element z biografii Reymana. W czasie wojny, jako polski oficer, musiał ukrywać się przed Niemcami. Silnie zaangażowany w konspirację, przebywał długo w tarnobrzeskim. Gdy w okolicznych lasach naziści rozstrzeliwali Żydów Reyman, według świadectwa Jana Rawskiego, w którego rodzinnym domu mieszkał Wiślak, "obserwował kto strzela... Starał się zapamiętać te osoby i te informacje przekazywał dalej" (P. Pierzchała, "Z białą gwiazdą w sercu", str. 402), a więc do oddziałów odpowiedzialnych za likwidowanie niemieckich zbrodniarzy.

Zobacz też