Jan Cudek
Z Historia Wisły
| |||
| | |||
| kraj |  Polska
| ||
| pseudonim | Cejot, C. J. | ||
| urodzony | 19.09.1890, Kraków | ||
| zmarł | 16.10.1942, Oświęcim (obóz koncentracyjny) | ||
| pozycja | napastnik, lewy łącznik | ||
| | |||
|---|---|---|---|
| Sezon | Drużyna | Mecze | Gole |
| 1906-1907 | „Jenkner” Kraków (Czerwoni) | ||
| 1907-1910 | Wisła Kraków | ||
| 1911-1912 | AZS Kraków | ||
| W rubryce Mecze/Gole najpierw podana jest statystyka z meczów ligowych, a w nawiasie ze wszystkich meczów oficjalnych. | |||
Jan Cudek - (ur. 19 września 1890 w Krakowie - zm. 16 października 1942 w Oświęcimiu) - piłkarz, napastnik, lewy łącznik. Absolwenta prawa, zawodowy oficer Wojska Polskiego, działacz sportowy (prezes Okręgowego Związku Piłki Nożnej w Kielcach). Zamordowany w Auschwitz.
Spis treści |
Biogram
Jan Cudek urodził się 19 września 1890 w Krakowie jako syn Macieja i Wiktorii z domu Sadkiewicz. Uczył się w Gimnazjum św. Jacka w Krakowie, w roku szkolnym 1905/6 był uczeniem klasy IVb. Maturę uzyskał w 1910 roku. W latach szkolnych grał w piłkę nożną, pierwotnie w drużynie Czerwonych (klubie Jenknera), od fuzji obu klubów zaś w Wiśle. W latach 1911 – 1914 studiował na Wydziale Prawa Uniwersytetu Jagiellońskiego. W czasie I Wojny Światowej walczył na froncie włoskim, gdzie dostał się do niewoli. We Francji wstąpił do Armii Hallera, z którą w 1919 roku powrócił do Polski. Walczył w wojnie polsko-bolszewickiej, następnie służył w 5 pułku artylerii ciężkiej w Krakowie. W 1926 roku został przeniesiony do 2 Pułku Artylerii Lekkiej Legionów w Kielcach. Z tym miastem związany był do wybuchu II Wojny Światowej. Działał na rzecz rozwoju wychowania fizycznego i sportu: był prezesem Wojskowego Klubu Sportowego, działaczem Miejskiego Komitetu Przysposobienia Wojskowego i Wychowania Fizycznego, przyczynił się do powstania stadionu piłkarskiego, był prezesem Podokręgu Piłki Nożnej w Kielcach. 9 czerwca 1939 roku zorganizował mecz Reprezentacja Kielc - Gedania z okazji Dni Morza. Spotkanie było okazją do patriotycznej manifestacji. Walczył w II Wojnie Światowej, dostał się do niewoli, z której został zwolniony dzięki staraniom rodziny. Zaangażował się w dzialalność konspiracyjną. Aresztowany 13 czerwca 1942 w Kielcach, został osadzony w KL Auschwitz, gdzie zginął w niewyjaśnionych okolicznościach (za oficjalną przyczynę podano atak serca).
Źródła:
- Jan Cudek - Ośrodek Myśli Patriotycznej i Obywatelskiej, ompio.pl
Ostatni taki mecz
Wspomnienia o Janie Cudku, w tym w szczególności o meczu Kielce-Gedania z 1939 roku, spisała Monika Witek w artykule „Ostatni taki mecz”. Praca zwyciężyła w drugiej edycji konkursu „Historia z mojej pamięci”, zorganizowanego przez Ośrodek Myśli Patriotycznej i Obywatelskiej na Wzgórzu Zamkowym w Kielcach
Żołnierskie losy
Jan Cudek – Podpułkownik Wojska Polskiego. Podczas Kampanii Wrześniowej początkowo dowodził II Dywizjonem 40 Pułku Artylerii Lekkiej . Był to rezerwowy pułk artylerii sformowany we wrześniu 1939 r. dla 36 Rezerwowej Dywizji Piechoty z Armii „Prusy”. Wskutek zaciętych walk Dywizja ta przestała istnieć 9 września, a jej poszczególne jednostki zasiliły potem inne walczące formacje Wojska Polskiego. Podpułkownik Cudek trafił do organizowanej od 16 września Grupy Operacyjnej Dubno. Grupa ta 18 września podjęła marsz na Lwów. Podczas marszu dołączały do niej inne oddziały, tworząc poważne zgrupowanie bojowe (była to głównie kawaleria i artyleria). Artylerią dowodził w tym zgrupowaniu właśnie ppłk. Cudek. „21 września grupa Dubno stoczyła zwycięską walkę z oddziałami 4 DL (niemieckiej) pod Kamionką Strumiłowską. Grupa kierowała się ku zachodniej stronie Bugu na Bełz i Rawę Ruską... Po ofiarnym boju pod Rzyczką nie zdołano złamać zapory pancernej 2 Dyw. Panc. (niemieckiej). 25 września [dowodzący Grupą] płk Kulesza – Hanka wobec beznadziejnej sytuacji podjął w miejscowości Michałowce decyzję o rozwiązaniu grupy. Około 2000 żołnierzy dostało się do niewoli niemieckiej. Część przedarła się na Węgry a część została ogarnięta przez wojska sowieckie”. Nie jest jasne w jaki sposób Jan Cudek trafił do KL Auschwitz. Został tam rozstrzelany 16 października 1942 r.
Wg Chemicza, Sport. s. 203: "Śmiercią naturalną z powodu przejść obozowych zmarli: Jan Cudek, zawodnik pierwszej sekcji piłki nożnej w TS „Wisła" w roku 1906, brał udział w kampanii wrześniowej jako podpułkownik artylerii, dostał się do niewoli niemieckiej i z obozu jeńców wojennych w Bochni został zwolniony w wyniku starań żony. Aresztowany jednak jako oficer zawodowy i umieszczony w obozie koncentracyjnym w Oświęcimiu, zmarł w nim w październiku 1942 r., o czym powiadomiono żonę".
 Notka biograficzna w zestawieniu ofiar II WŚ, ze zbiorów TS Wisła |
Kariera wojskowa. Dokumenty Instytutu Józefa Piłsudskiego w Ameryce
 |
 |
 |
Opinie z kursów o oficerach
Wykaz opinii/aktów za 1931 rok gen. Osińskiego, Generalny Inspektor Sił Zbrojnych Samodzielny Referat Personalny
2. Dywizja Piechoty Leg.
2.pap.Leg-25r. mjr. Cudek Jan - Dca dyonu dobrze pracujący na zajmowanym stanowisku, dobry dca taktyczny w polu, dobrze orientujący się w organizacji dowodzenia pułkiem artylerii. Charakter ustalony, dobrych zalet żołnierskich i moralnych - zasługuje na awans.
Źródło: Archiwum Józefa Piłsudskiego w Ameryce: [1]
Wykaz opinii/aktów za 1932 rok. gen. Osińskiego, Generalny Inspektor Sił Zbrojnych Samodzielny Referat Personalny
2.pal CUDEK Jan - Oficer sztab. przeciętnej miary. Jako dca dyonu w polu tylko dostatecznie daje sobie radę, zdradzając przy tem ociężałość dyspozycyjną. Z drugiej zaś strony b. sumienny i pracowity. Charakter ustalony. Dobry żołnierz.
Źródło: Archiwum Józefa Piłsudskiego w Ameryce: [2]
Wykaz opinii/aktów za 1933 rok gen. Osińskiego, Generalny Inspektor Sił Zbrojnych Samodzielny Referat Personalny
Mjr. CUDEK Jan - D-ca dyonu 2.p.a.l. Leg. - Oficer sztabowy przeciętnej miary, lecz b. staranny i sumienny pracownik, trochę ociężały. Bardzo dobry kolega, lubi swój fach i stara się doskonalić w nim. Na awans jeszcze nie zasługuje.
Źródło: Archiwum Józefa Piłsudskiego w Ameryce: [3]
Wykaz opinii/aktów za 1935 rok gen. Osińskiego. Generalny Inspektor Sił Zbrojnych Samodzielny Referat Personalny
mjr. Cudek Jan dca dyonu 2pal Leg. - 17 X 1934 - Jak w roku 1933 tak i obecnie oceniam go jako oficera sztabowego przeciętnej miary. Bardzo pracowity [reszta wpisu nieczytelna]
Źródło: Archiwum Józefa Piłsudskiego w Ameryce: [4]
Galeria
 1907 rok |
 |
||
 1910 rok |
 Podpułkownik Wojska Polskiego. |
