Lodowiska Wisły
Z Historia Wisły
Spis treści |
Lodowiska Wisły
Tytuł artykułu jest nieco mylący, gdyż własnego lodowiska Wisła dorobi się dopiero w 1951 roku.
Dlatego skupimy się na lodowiskach, na których hokeiści Wisły rozgrywali swoje mecze jako gospodarze w Krakowie.
Ciekawostką jest fakt, że to właśnie lodowisko, czy jak to wówczas nazywano - ślizgawka, było jednym z pierwszych wiślackich obiektów sportowych o jakich wspominają źródła. Było „in spe”, gdyż specjalny teren pod ślizgawkę wydzierżawiono i zaciągnięto na ten cel niemałe kredyty. Rzecz w tym, że zima na przełomie 1909/1910 roku po prostu nie dopisała i z lodowiska nie można było przez ten czas w ogóle korzystać.
Tak o tym pisał warszawski „Ruch”: "Klub "Wisła" w Krakowie stanowi pod przew. insp. Łopuszańskiego sekcyę osobną krajowego związku turystycznego. Klub ten … posiada … tor łyżwiarski i saneczkowy. Ślizgawka "Wisły", zajmująca ok. 6000 m.2, jest największą w Krakowie".
W wydawnictwie wydanym z okazji 30-lecia klubu perypetie ślizgawkowe opisywano obszernie i z nutką goryczy: „Wisła” otrzymała prowadzenie pewnej części działu sportowego Związku, jak tenisu i ślizgawki. Na urządzenie tychże otrzymać miała „Wisła” pożyczkę w wysokości 1.500 koron, która to pożyczka miała być spłacaną KZT z dochodów z tenisu i ślizgawki. W wykonaniu tej umowy wydzierżawił KZT od gminy miasta Krakowa dla Wisły część gruntów pofortyfikacyjnych (łącznie z połową kazamaty fortecznej), znajdujących się przy ulicy Żabiej (obecnie Alei Mickiewicza).
Ponieważ na powyższych gruntach znajdowały się korty tenisowe, stanowiące własność p. F. Nowotnego, przeto zaszedł wypadek odkupienia ich przez Wisłę, oraz konieczność założenia ślizgawki zgodnie z umową. Przeprowadzenie adaptacyj przekroczyło wielokrotnie otrzymaną pożyczkę, tak że „Wisła” silnie się zadłużyła, względnie osobiści członkowie jej Zarządu”.
Potwierdzał to „Czas” z 10 grudnia 1909 r.: „Wisła … przy pomocy subwencyi Związku, zakłada ślizgawkę na gruntach pofortyfikacyjnych… Tak więc w Krakowie powstaje jeszcze jedna ślizgawka; szkoda tylko, że „Wisła” wybrała na nią teren przepuszczający wodę, co opóźni w ogóle otwarcie i utrudni utrzymanie. Ślizgawka urządzona na takim gruncie, już przy 1% ciepła jest niemożliwą do użycia, co więcej, zawsze po odtajaniu lodu trzeba ją na nowo nawadniać, a łyżwiarze narażeni są na ciągłe przerwy, jak to bywa na boisku „Sokoła””.
Obawy dziennikarza okazały się prorocze i jak to po latach w klubie wspominano: „dzierżawa ślizgawki przyniosła nam ogromny niedobór, ponieważ skutkiem wyjątkowo łagodnej w tym roku zimy w Krakowie ani przez jeden dzień nie otworzyliśmy toru łyżwiarskiego (potem trzeba było przez lata spłacać zaciągniętą wysoką pożyczkę)”.
Być może to przykre doświadczenie sprawiło, że do założenia sekcji hokejowej w Wiśle doszło dopiero w 1927 roku.
W pierwszych miesiącach funkcjonowania sekcji hokeiści „z nastaniem mrozów” trenowali „na lodzie na sztucznem lodowisku w koszarach przy ul. Rajskiej, lub w parku Krakowskim”.
Po dwóch latach myślano poważnie o otwarciu własnego lodowiska. W listopadzie 1929 roku nawet prasa informowała o mającym rychło nastąpić otwarciu „nowego toru hokejowego”, ale ostatecznie do tego w okresie II RP nie doszło, a w grudniu 1931 sekcję hokejową rozwiązano. „Do kroku tego został Zarząd zmuszony wobec braku własnego toru, co utrudniało ogromnie treningi, a tem samem w wysokim stopniu dalszy rozwój sekcji… Nieodpowiednie warunki klimatyczne w Małopolsce zachodniej, brak toru sztucznego, powodują, iż utrzymanie sekcji hokejowej pociąga za sobą ogromne koszty bez widoków na racjonalny i odpowiedni rozwój tej gałęzi sportu. Motywy te były jedynym powodem zlikwidowania na terenie Krakowa sekcji hokeja na lodzie, pomimo jego ogromnej popularności” – pisano potem w wydawnictwie jubileuszowym.
Do czasu otwarcia własnego naturalnego lodowiska na wiślackich obiektach Towarzystwo Sportowe wynajmowało więc lodowiska od innych krakowskich klubów i organizacji.
Lodowisko w Parku Krakowskim
Pierwszym tego typu obiektem był tor łyżwiarski mieszczący się w Parku Krakowskim. Park w okrojonej formie istnieje do dziś i znajduje się u zbiegu ulic: Al. Słowackiego, Czarnowiejskiej i Karola Szymanowskiego. Został założony w 1885 roku. A otwierana od czasów galicyjskich ślizgawka/lodowisko była główną atrakcją zimowego sezonu. Na tym obiekcie większość krakowskich drużyn hokejowych rozgrywała swoje mecze w latach dwudziestych XX wieku, dopóki nie dorobiło się własnych lodowisk. Pierwszy w historii mecz hokejowy rozegrali Wiślacy właśnie w Parku Krakowskim. Był to zarazem debiut Wisły w rozgrywkach okręgowych. W meczu z Sokołem Kraków 18 grudnia 1927 roku hokeiści z białą gwiazdą na piersi wygrali pewnie 2:1.
Lodowisko to bez wątpienia było szczęśliwe dla Wisły, gdyż pierwsze hokejowe derby z Cracovią Wisła rozegrała na nim 29 stycznia 1928 roku, wygrywając 2:1.
Większość spotkań w sezonie 1927/1928 rozgrywała Wisła właśnie na tym obiekcie.
Lodowisko Makkabi
Lodowisko Makkabi usytuowano było obok boiska piłkarskiego tego klubu. Mieściło się między ulicami Dietla i Koletek.
To właśnie na nim rozegrano mistrzostwa okręgowe w sezonie 1928/1929. Mistrzostwa szczęśliwie zakończone triumfem Wisły, który dał jej prawo rywalizacji w finałach Mistrzostw Polski. W następnych sezonach to właśnie ten obiekt stał się reprezentacyjnym lodowiskiem Krakowa, na którym najczęściej rozgrywały mecze mistrzowskie i towarzyskie krakowskie kluby.
Tak ten obiekt charakteryzował „Ikac” (22 grudnia 1928): „Turniej mistrzowski będzie się odbywał na nowootwartym torze ślizgawkowym Z. K. S. Makkabi, gdzie urządzono wspaniałe boisko hockeyowe o wymiarach 60x30. Obszerne trybuny kryte oraz ogrzane szatnie i bufet umożliwiają widzom wygodną obserwację zawodów”. Co ciekawe, oprócz lodowiska tuż obok była też czynna ślizgawka.
Nic dziwnego, że lodowisko to wynajęła Wisła, organizując na nim swój pierwszy turniej hokejowy z udziałem Makkabi i lwowskiej Lechii (2-3. lutego 1929).
Sensacją w sezonie 1929/1930 i następnym było otwarcie przez Makkabi „pierwszego nocnego toru hokejowego w Krakowie”. Właśnie na nim pierwszy w Polsce mecz hokejowy przy sztucznym oświetleniu rozegrała Wisła z Makkabi 8. stycznia 1930 roku. "Biała Gwiazda" wygrała skromnie 1:0.
Lodowisko Sokoła
TG „Sokół” dysponowało własną ślizgawką już w okresie galicyjskim.
W okresie międzywojennym posiadało prężną sekcję hokejową i własne lodowisko mieszczące się przy ul. Wolskiej.
W sezonie 1930/1931 właśnie na nim rozgrywała swe mecze Wisła w mistrzostwach okręgowych i wypożyczała je na treningi. Jego jakość pozostawała wiele do życzenia, gdyż zbudowane było na podłożu łatwo wchłaniającym wodę, co przy odwilżach sprawiało pewien kłopot.
Lodowisko Cracovii
Na tym obiekcie mieszczącym się w okolicach stadionu piłkarskiego rozgrywała swe mecze Wisła w charakterze gospodarza w pierwszych powojennych latach po reaktywowaniu sekcji.
Dzięki doniesieniom prasowym wiemy też, że Wisła wypożyczała stadion Cracovii na każdy mecz, płacąc każdorazowa 12 tys. zł. Treningi natomiast odbywały się na obiektach Wisły.
To właśnie na tym lodowisku toczyła Wisła bój z Siemianowiczanką o prawo gry w finałach Mistrzostw Polski w sezonie 1946/1947. I to na nim rozegrano dramatyczny pojedynek barażowy o tytuł mistrzowski z Cracovią, przegrany niestety jedną bramką 2 lutego 1947 roku 3:4.
Lodowisko Garbarnii
Wiemy tylko o jednym meczu rozegranym przez Wisłę w rozgrywkach klasy wojewódzkiej z krakowskim AZSem. 10 lutego 1954 roku niejako na zakończenie historii wiślackiego hokeja w Krakowie „Biała Gwiazda” pokonała wysoko akademików 12:2.
Lodowisko Podhala
Na lodowisku tym trenowała i rozgrywała zawody drużyna hokejowa Wisły Nowy Targ w latach 1961-1968.
Wyboista droga do własnego lodowiska
O planach założenia własnego naturalnego lodowiska pod koniec lat dwudziestych już wspominaliśmy.
Z chwilą reaktywowania sekcji hokejowej po II wojnie światowej szybko zaczęto myśleć o własnym obiekcie.
Przed sezonem 1946/1947 informowano w prasie, że Wisła dysponuje placem w centrum miasta przy ul. Rajskiej, na którym mogło by powstać lodowisko, ale z braku funduszów na żarówki… jego powstanie odkładano na przyszłość… Po zdobyciu tytułu wicemistrzowskiego „Przegląd Sportowy" donosił jednak, że „rozpoczęto łańcuch ofiar na budowę własnego lodowiska, aby w przyszłym sezonie bronić zaszczytnego tytułu na ‘własnych śmieciach’”.
Z kolei w listopadzie 1947 donoszono, że własne lodowisko Wisła wybuduje „na terenie byłego Sokoła”, czyli przy ul. Wolskiej/Piłsudskiego/Manifestu Lipcowego (dzisiaj ponownie ulicy Piłsudskiego).
Rok później znowuż zmieniono jego lokalizację o czym donosiła prasa: "Wisła będzie miała do dyspozycji dwa lodowiska a mianowicie jedno treningowe obok stadionu piłkarskiego i drugie na kortach Olszy, gdzie po przeprowadzeniu adaptacyj i wybudowaniu trybuny rozgrywać będzie zawody".
Wreszcie 28. stycznia 1951 roku Wisła/Gwardia Kraków doczekała się własnego lodowiska. Jego otwarcie przypadło na towarzyski mecz z Baildonem Katowice – przegrany 3:5. Paradoksalnie od tego momentu nastąpił powolny upadek wiślackiego hokeja przy niemałym udziale centralnych władz ZS Gwardia…
Formalnie Wisła pozostawała również gospodarzem meczów rozgrywanych w ramach turniejów towarzyskich, czy turniejów mistrzowskich – rozgrywanych w Zakopanem, Krynicy, czy na Torkacie. Jednak ze zrozumiałych względów występów na lodowiskach w tych miastach nie opisujemy.
