Stanisław Czulak

Z Historia Wisły

Stanisław Czulak
Informacje o zawodniku
kraj Polska
pseudonim Zośka
urodzony 07.01.1900, Kraków
zmarł 02.11.1974, Kraków
miejsce pochówku Cm. Salwatorski,kwatera SC2, rząd 2, grób 6.
wzost/waga 168 cm/ 66kg
pozycja pomocnik
reprezentacja 1A
sukcesy MP 1927, 1928
Kariera klubowa
Sezon Drużyna Mecze Gole
1919 Wisła Kraków
1919-1920 Cracovia
1921-1923 Sparta Kraków
1922 Garbarnia
1923-1933 Wisła Kraków 96(111) 48(53)
W rubryce Mecze/Gole najpierw podana jest statystyka z meczów ligowych, a w nawiasie ze wszystkich meczów oficjalnych.


Stanisław Czulak - ur. 7 stycznia 1900 w Krakowie, zmarł 2 listopada 1974 w Krakowie, piłkarz Wisły, pomocnik/napastnik (prawy łącznik), reprezentant Polski, z Mistrz Polski w latach 1927-28 w barwach Białej Gwiazdy.

Stanisław Czulak na początku swojej kariery w 1919 roku wystąpił w drużynie Wisły Kraków (m.in. grał w meczu z Pogonią Lwów i Cracovią). Następnie bronił barw od września 1919 do końca 1920 w Cracovii. W latach 1921-1922 grał w Sparcie Kraków, następnie w tym samym roku na krótko w Garbarni. Do Wisły trafił w 1923 roku i już w momencie przechodzenia do Białej Gwiazdy Czulak uważany był za bardzo dobrego zawodnika. "Obecnie [po przejściu Czulaka - przyp. HW] atak Wisły nie będzie wykazywał słabego punktu" - komentowali dziennikarze (PS nr 48 z 1923 roku). Czulak stał się podstawowym zawodnikiem złotej jedenastki Wisły, która w latach 1926-28 sięgała po najwyższe piłkarskie laury. I chociaż dzisiaj zdaje się być w cieniu swoich kolegów z zespołu, jak na przykład Reymana czy Balcera, to jednak należy przyznać, że jego wkład w sukcesy Wisły był niebagatelny. Przykładowo to właśnie Stanisław Czulak był zdobywcą pierwszej bramki w meczu uważanym za najważniejszy pojedynek w dziejach Wisły (1927.09.25 1FC Katowice – Wisła Kraków 0:2 - mecz z klubem mniejszości niemieckiej, decydujący dla pierwszego tytułu Mistrza Polski w rozgrywkach ligowych). Ogółem Czulak rozegrał 96 spotkań w I lidze i zdobył w nich 48 bramek, co oznacza, że statystycznie rzecz biorąc trafiał dokładnie w co drugim meczu. To dobrze oddaje jego rolę w boisku - gdy nadarzała się ku temu okazja to nie miał trudności ze zdobywaniem goli, ale ostrzeliwanie bramki przeciwnika nie było jego głównym obowiązkiem.

Stanisław Czulak po raz ostatni zagrał w barwach Wisły w 1933 roku. W czasie II Wojny Światowej walczył w Kampanii Wrześniowej, następnie przez Bałkany (Rumunię) i Francję dostał się do Anglii, by walczyć w PSZ ("W wojskach lotniczych na terenie Anglii"). Do Polski wrócił w 1948. Zmarł w 1974 roku i spoczywa na Cmentarzu Salwatorskim w Krakowie.

Spis treści

Gwiazdy Białej Gwiazdy #8. Spec od jubileuszy - Stanisław Czulak

Data publikacji: 06-04-2017 16:27


Nieżyjący już Wiślak, który w karierze występował w trzech krakowskich klubach, lecz na dobre zakotwiczył przy Reymonta. Piłkarz mający niesamowite szczęście do goli historycznych i jubileuszowych. W końcu pomocnik, który dla Białej Gwiazdy strzelał średnio pół bramki na mecz, a w reprezentacji dokładnie jedną. Tu akurat o obliczenia nietrudno, bowiem na debiucie w kadrze się skończyło. Dziś w „Gwiazdach Białej Gwiazdy” przypomnimy zawodnika, który zawsze nieco chował się w cieniu kolegów, ale gdy przyszło na niego liczyć - wywiązywał się z zadań z nawiązką. Przed Państwem Stanisław Czulak!

Przygoda z piłką Stanisława Czulaka rozpoczęła się stosunkowo późno, bo w wieku 19 lat. O dzieciństwie urodzonego 7 stycznia 1900 roku zawodnika niewiele wiadomo. Pewnym natomiast jest, iż jego pierwszym klubem była Sparta Kraków. W zespole tym młodzieniec spędził trzy lata, po czym - mimo zakusów Wisły - zdecydował się reprezentować barwy Garbarni, która istniała wówczas od roku. Po niespełna dwunastu miesiącach mierzący 169 cm gracz zdecydował się na zamianę Ludwinowa na ul. Reymonta i - jak się potem okazało - był to bardzo dobry wybór. Już wtedy gazety pisały o filigranowym zawodniku w samych superlatywach. „Po przejściu Czulaka, atak Wisły nie będzie wykazywał słabego punktu” - prorokował „Przegląd Sportowy”. I miał rację!

Kadra prawie tylko wiślacka!

Co prawda na oficjalny debiut Czulak musiał czekać do 1924 roku, lecz było warto. Już w rozgrywkach A-klasy - ówczesnego drugiego poziomu rozgrywkowego, zrzeszającego zespoły z regionu - pomocnik ten strzelał gola za golem, co poskutkowało powołaniem do kadry narodowej. 10 czerwca tego roku Czulak, wraz z sześcioma innymi Wiślakami wybiegł w koszulce z orzełkiem na piersi. Rywalem reprezentacji Polski, w której przeważali gracze spod Wawelu (siedmiu z Białej Gwiazdy i jeden z Cracovii), były Stany Zjednoczone. Warszawa okazała się wyjątkowo gościnna i przybysze zza Atlantyku wygrali 3:2. Jednym z nielicznych, który dał się dobrze zapamiętać dziennikarzom, był właśnie Czulak - już w 6. minucie zdobył wyrównujące trafienie. Jak jednak podkreśla prasa, wiślacki pomocnik starcie to mógł skończyć z hat-trickiem, a zamiast tego zakończył je z kontuzją… Filigranowy skrzydłowy opuścił plac gry w 80. minucie i już nigdy więcej nie było mu dane zagrać w oficjalnym pojedynku pierwszej reprezentacji.

Niezrażony faktem braku kolejnych powołań, Czulak stawał się coraz ważniejszym punktem wiślackich formacji ofensywnych. Jeszcze w czasach przed powstaniem ligi, a więc gdy najważniejszymi rozgrywkami były mistrzostwa Polski rozgrywane systemem pucharowym, wątły pomocnik zapisywał na koncie kluczowe trafienia. Tak było choćby w dodatkowym meczu barażowym z ŁKS-em Łódź, rozegranym… we Lwowie, gdy przy stanie 4:3 dla Wisły po samotnej akcji dobił rywali. Łodzianie już się nie podnieśli, czego efektem był kolejny gol - oczywiście po asyście Czulaka.

Jak jubileusz to tylko Czulak!

Najlepsze miało jednak dopiero nadejść. Gdy w 1927 roku zainaugurowano rozgrywki ligowe, każdy z Wiślaków chciał być autorem premierowego trafienia. 4 kwietnia o godzinie 16.06 przypadło ono nie komu innemu, a właśnie Czulakowi, który strzałem „ze szpica” pokonał Juliana Elsnera - golkipera Jutrzenki Kraków. Dla tego klubu był to jedyny sezon w najwyższej klasie rozgrywkowej w historii. Łącznie w debiutanckim sezonie I ligi Stanisław Czulak ukąsił czternastokrotnie. W tym w starciu, które zadecydowało o mistrzostwie kraju - przeciwko 1. FC Katowice. Ślązacy niemogący pogodzić się z utratą goli po strzałach skrzydłowego oraz Henryka Reymana, a także z podyktowaniem rzutu karnego, opuścili plac gry w 73. minucie, dzięki czemu Biała Gwiazda była już o krok od tytułu. Wystarczyło jeszcze wygrać z Polonią Warszawa. I kto, mimo początkowo utrzymującego się wyniku 0:1, wyprowadził krakowian na prowadzenie? Oczywiście Czulak! Powoli rozpędzająca się Wisła nabrała wiatru w żagle i niesiona głośnym dopingiem wygrała 7:1, pieczętując tym samym wielki ligowy triumf.

Gdy rezultat krajowego czempionatu został rozstrzygnięty, krakusi spuścili z tonu, w dwóch ostatnich potyczkach wywożąc punkt. Najjaśniejszym punktem Białej Gwiazdy był wtedy zawodnik, którego koledzy przezywali „Zośka”. Dzięki naszemu dzisiejszemu bohaterowi Wiśle udało się zremisować mecz z Hasmoneą Lwów 2:2 i jeszcze o punkt powiększyć przewagę nad rozbitym już 1. FC Katowice.


Mistrzowie ligi w całych rozgrywkach zdobyli aż 95 bramek, w związku z tym wraz z początkiem nowego sezonu rozpoczęło się polowanie na gola numer 100. Zaszczytu tego bardzo chciał dostąpić Henryk Reyman, ale w drugiej kolejce kolejne jubileuszowe trafienie zaliczył Stanisław Czulak! Kto wie, być może to nie on zdobyłby na zawsze wpisującą się do kronik Wisły bramkę, gdyby nie… idealna asysta Reymana. Niewysoki pomocnik wyskoczył wyżej niż rywale (!) i głową posłał piłkę obok bezbronnego bramkarza Klubu Turystów Łódź.

O krok od kolejnych jubileuszy

Co więcej, mający szczęście do ważnych trafień piłkarz był bliski trafień numer 200 i 300! Czulak pokonywał bramkarzy w meczach, w których padły jubileuszowe bramki, lecz nie mógł się wstrzelić w idealny moment - w związku z czym na zawsze pozostanie on zdobywcą m.in. goli numer 201 i 302. A żeby było jeszcze ciekawiej, jego ostatnie trafienie dla Wisły - w 1933 roku w starciu derbowym - było 403. w historii występów Białej Gwiazdy w I lidze!

W sumie Stanisław Czulak rozegrał dla Wisły 96 ligowych meczów, w których 48 razy pokonywał bramkarzy rywali. Dwukrotnie pomocnik ten mógł cieszyć się z tytułu mistrzowskiego, po dwa razy Biała Gwiazda z nim w składzie zajmowała miejsca drugie i trzecie. Filigranowy pomocnik zakończył karierę w wieku 33 lat, a sześć lat później przywdział mundur, by bronić swojej Ojczyzny podczas II wojny światowej. Po kampanii wrześniowej przedostał się na Wyspy Brytyjskie, by wspomóc polskich lotników. Do Krakowa Stanisław Czulak powrócił w 1948 roku i został tu aż do śmierci w 1974 roku. I choć dziś Wisła ma już strzelonych ponad 3300 bramek w najwyższej klasie rozgrywkowej, tej pierwszej i setnej nikt śp. „Zośce” nie zabierze!

Jakub Pobożniak

Biuro Prasowe Wisły Kraków SA


Źródło: wisla.krakow.pl

Historia występów w barwach Wisły Kraków

Podział na sezony:

Sezon Rozgrywki M 0-90 grafika:Zk.jpg grafika:Cz.jpg
1925 Eliminacje MP 5 5     2    
1925 Finały MP 4 4          
1925 Puchar Polski 2 2     3    
1926 Puchar Polski 3 3          
1927 Ekstraklasa 16 16     14    
1928 Ekstraklasa 28 28     14    
1928 Mecz unieważniony 1 1          
1929 Ekstraklasa 17 17     10    
1930 Ekstraklasa 19 19     8    
1931 Ekstraklasa 8 8          
1932 Ekstraklasa 5 5     1    
1933 Ekstraklasa 3 3     1    
Razem Ekstraklasa (I) 96 96     48    
Eliminacje MP (EMP) 5 5     2    
Finały MP (FMP) 4 4          
Puchar Polski (PP) 5 5     3    
Mecz unieważniony (#P) 1 1          
RAZEM 111 111     53    

Lista wszystkich spotkań:

Ilość Roz. Data Miejsce Przeciwnik Wyn. Zm. B K
1. (1)EMP1925.03.29WyjazdŁKS Łódź1-2   
2. (2)EMP1925.04.05WyjazdAKS Chorzów3-0  
3. (3)EMP1925.04.19DomAKS Chorzów3-0   
4. (4)EMP1925.05.10DomŁKS Łódź3-1   
5. (5)EMP1925.06.11WyjazdŁKS Łódź6-3  
6. (1)FMP1925.06.14WyjazdPogoń Lwów0-1   
7. (2)FMP1925.06.21DomWarta Poznań1-2   
8. (3)FMP1925.07.12DomPogoń Lwów0-1   
9. (4)FMP1925.08.30DomWarta Poznań5-0   
10. (1)PP1925.10.25DomBBSV Bielsko9-0  
11. (2)PP1925.11.08DomWawel Kraków4-0   
12. (3)PP1926.06.29WyjazdŁKS Łódź3-0   
13. (4)PP1926.07.04DomRuch Chorzów1-0   
14. (5)PP1926.09.05DomSparta Lwów2-1   
15. (1)I1927.04.03WyjazdJutrzenka Kraków4-0  
16. (2)I1927.04.10DomRuch Chorzów2-0   
17. (3)I1927.04.17WyjazdUnion Touring Łódź1-5   
18. (4)I1927.04.18WyjazdLegia Warszawa4-1  
19. (5)I1927.04.24DomHasmonea Lwów3-1   
20. (6)I1927.05.08DomCzarni Lwów4-0  
21. (7)I1927.05.15WyjazdŁKS Łódź0-0   
22. (8)I1927.05.22DomWarta Poznań4-1  
23. (9)I1927.05.29Dom1.FC Katowice3-0   
24. (10)I1927.09.0?DomŁKS Łódź3-1  
25. (11)I1927.09.11DomTKS Toruń15-0  
26. (12)I1927.09.18DomUnion Touring Łódź5-1  
27. (13)I1927.09.25Wyjazd1.FC Katowice2-0  
28. (14)I1927.10.02DomPolonia Warszawa7-1  
29. (15)I1927.10.09DomPogoń Lwów0-2   
30. (16)I1927.10.16WyjazdHasmonea Lwów2-2  
31. (17)I1928.03.18DomRuch Chorzów4-0  
32. (18)I1928.03.25WyjazdUnion Touring Łódź3-0  
33. (19)I1928.04.01DomCzarni Lwów3-0   
34. (20)I1928.04.15WyjazdTKS Toruń7-2  
35. (21)I1928.04.22DomWarta Poznań3-2   
36. (22)I1928.05.03WyjazdLegia Warszawa0-1   
37. (23)I1928.05.13WyjazdWarszawianka Warszawa1-2   
38. (24)I1928.05.17DomPolonia Warszawa7-2   
39. (25)I1928.05.20Dom1.FC Katowice3-2   
40. (26)I1928.06.03WyjazdCracovia Kraków1-2   
41. (27)I1928.06.24DomPogoń Lwów6-1   
42. (28)I1928.07.08DomŁKS Łódź2-4  
43. (29)I1928.07.15WyjazdŚląsk Świętochłowice2-1   
44. (30)I1928.07.29WyjazdHasmonea Lwów1-0   
45. (31)I1928.08.05DomTKS Toruń9-0  
46. (32)I #P1928.08.15WyjazdŁKS Łódź1-2   
47. (33)I1928.08.19WyjazdRuch Chorzów1-1  
48. (34)I1928.09.02WyjazdWarta Poznań0-2   
49. (35)I1928.09.09DomCracovia Kraków5-1  
50. (36)I1928.09.16WyjazdCzarni Lwów3-2   
51. (37)I1928.09.23DomWarszawianka Warszawa6-2  
52. (38)I1928.09.30WyjazdPolonia Warszawa7-2  
53. (39)I1928.10.07DomHasmonea Lwów4-1  
54. (40)I1928.10.14DomLegia Warszawa2-1  
55. (41)I1928.10.21WyjazdPogoń Lwów2-0  
56. (42)I1928.11.01DomUnion Touring Łódź5-0   
57. (43)I1928.11.11DomŚląsk Świętochłowice9-2  
58. (44)I1928.11.18Wyjazd1.FC Katowice1-1   
59. (45)I1928.11.25WyjazdŁKS Łódź1-2   
60. (46)I1929.04.21WyjazdPogoń Lwów4-2  
61. (47)I1929.04.28DomLegia Warszawa2-0  
62. (48)I1929.05.05DomGarbarnia Kraków5-2   
63. (49)I1929.05.09DomCzarni Lwów4-4  
64. (50)I1929.06.09WyjazdCracovia Kraków1-3  
65. (51)I1929.06.29DomUnion Touring Łódź5-0   
66. (52)I1929.07.14Dom1.FC Katowice2-1   
67. (53)I1929.07.21DomRuch Chorzów5-1   
68. (54)I1929.08.11DomŁKS Łódź1-4   
69. (55)I1929.08.18WyjazdUnion Touring Łódź3-0  
70. (56)I1929.08.25WyjazdWarszawianka Warszawa2-3   
71. (57)I1929.09.01WyjazdGarbarnia Kraków0-1   
72. (58)I1929.09.08DomPogoń Lwów3-1  
73. (59)I1929.09.22DomCracovia Kraków5-1  
74. (60)I1929.09.29Wyjazd1.FC Katowice4-2  
75. (61)I1929.11.10DomWarta Poznań0-0   
76. (62)I1929.11.17WyjazdPolonia Warszawa4-3   
77. (63)I1930.04.13DomWarta Poznań1-1   
78. (64)I1930.04.20WyjazdGarbarnia Kraków3-1  
79. (65)I1930.04.27WyjazdŁKS Łódź2-0   
80. (66)I1930.05.03WyjazdPogoń Lwów2-2   
81. (67)I1930.05.18WyjazdPolonia Warszawa4-3   
82. (68)I1930.05.25DomŁTS-G Łódź1-0   
83. (69)I1930.06.08DomCracovia Kraków1-2   
84. (70)I1930.06.22DomRuch Chorzów4-2  
85. (71)I1930.07.06WyjazdLegia Warszawa2-3   
86. (72)I1930.07.13WyjazdCzarni Lwów2-4   
87. (73)I1930.08.10DomŁKS Łódź1-0   
88. (74)I1930.08.31DomPolonia Warszawa2-2   
89. (75)I1930.09.07DomGarbarnia Kraków1-6  
90. (76)I1930.09.21WyjazdŁTS-G Łódź4-1   
91. (77)I1930.10.06WyjazdCracovia Kraków1-0   
92. (78)I1930.10.12WyjazdWarszawianka Warszawa5-1  
93. (79)I1930.10.19DomCzarni Lwów5-5  
94. (80)I1930.11.02WyjazdWarta Poznań1-0   
95. (81)I1930.11.30DomPogoń Lwów3-0  
96. (82)I1931.03.29WyjazdWarszawianka Warszawa5-2   
97. (83)I1931.04.19DomGarbarnia Kraków0-0   
98. (84)I1931.06.28WyjazdŁKS Łódź3-2   
99. (85)I1931.08.02DomPogoń Lwów2-2   
100. (86)I1931.08.31DomPolonia Warszawa3-0   
101. (87)I1931.09.06DomCracovia Kraków1-2   
102. (88)I1931.09.13WyjazdCzarni Lwów2-1   
103. (89)I1931.09.27WyjazdLechia Lwów0-2   
104. (90)I1932.07.24WyjazdWarszawianka Warszawa6-0   
105. (91)I1932.09.04WyjazdCracovia Kraków0-3   
106. (92)I1932.09.11WyjazdLegia Warszawa3-2  
107. (93)I1932.09.18WyjazdRuch Chorzów0-5   
108. (94)I1932.09.25DomWarta Poznań0-3   
109. (95)I1933.04.30WyjazdWarta Poznań2-1   
110. 96)I1933.05.03DomCracovia Kraków1-1  
111. (97)I1933.05.29DomGarbarnia Kraków0-2   


Statystyki rozgrywek A-klasy

  • Statystyki rozgrywek A-klasy z lat dwudziestych zamieszczamy osobno. Nie są one uwzględniane w ogólnych zestawieniach, gdyż nie udało nam się skompletować wszystkich składów meczowych Wisły w tych rozgrywkach (zobacz listę spotkań z brakującym składem).
Ilość Roz. Data Miejsce Przeciwnik Wyn. Zm. B K
1. A1924.08.03DomBBSV Bielsko4-0   
2. A1924.08.24WyjazdOlsza Kraków5-0   
3. A1924.09.06DomJutrzenka Kraków7-0   
4. A1924.09.21WyjazdCracovia0-2   
5. A1924.09.28DomWawel Kraków3-0  ? 
6. A1924.10.05WyjazdBBSV Bielsko5-2   
7. A1924.10.12DomCracovia4-2   
8. A1924.10.19WyjazdWawel Kraków1-2  ? 
9. A1924.10.26DomOlsza Kraków3-0   
10. A1926.03.21DomCracovia1-2    
11. A1926.04.11WyjazdJutrzenka Kraków2-1   
12. A1926.06.13 WyjazdMakkabi Kraków4-3   
13. A1926.06.20WyjazdCracovia2-3   
14. A1926.06.27DomBBSV Bielsko2-1   

Mecz w Reprezentacji Polski

Stanisław Czulak wystąpił w jednym oficjalnym meczu pierwszej Reprezentacji Polski - w przegranym spotkaniu z USA 2:3 zdobył w pierwszej połowie bramkę. W 80 minucie - kontuzjowany - musiał zejść z boiska, jego miejsce zajął Miller.

Pogrubiono występ Czulaka jako Wiślaka.

Komentarze prasowe po występach w reprezentacji:

  • 1924.06.10 Polska - USA 2:3
    • W naszym teamie najlepiej grali Kuchar i Adamek. Czulak niezły, Styczeń dobry, po przerwie słabszy.
    • Wina naszej przegranej, to zły atak, a właściwie niedyspozycja w strzałach obu łączników Kowalskiego i Czulaka, nadto najgorszy na boisku Adamek.
    • Balcer wypracowuje dobre pozycje — niestety albo Czulak albo Kowalski fatalnie psują pewne pozycje.
    • Czulak dobry, choć zbytnio nerwowy. W pomocy Styczeń dobry.

Reprezentacyjna Galeria

Żołnierskie losy

Stanisław Czulak - walczył w Kampanii Wrześniowej 1939 r. Przez Bałkany (Rumunię) i Francję dostał się do Anglii, by walczyć w PSZ ("W wojskach lotniczych na terenie Anglii"). Do Polski wrócił w 1948 r.


Galeria

Doniesienia prasowe

Przegląd Sportowy :1923, nr 48

1923.11.28

W Czulaku, który ze Sparty przeszedł świeżo do Wisły, znalazła ta drużyna długo poszukiwanego prawego łącznika. Obecnie atak Wisły nie będzie wykazywał słabego punktu


Raz, Dwa, Trzy: Ilustrowany Tygodnik Sportowy. 1932, nr 7

Kowalski Władysław i Czulak Stanisław . Pierwszy był typem odpowiadającym każdemu systemowi gry, dzięki dobrym warunkom w każdym kierunku.

Drugi żywy, mniej technicznie opanowany, więcej zdolności wykazywał przy grze długiemi podaniami. Przy końcu wstawiany na skrzydło, tam właściwie znalazł swoją odpowiednią pozycję.

Requiescat in pace

Grób Stanisława Czulaka na Cmentarzu Salwatorskim.