Witold Wańkowicz
Z Historia Wisły
| |||
| | |||
| kraj |  Polska
| ||
| urodzony | 11.04.1888, Warszawa | ||
| zmarł | 31.08.1948, Arlington | ||
| miejsce pochówku | Cmentarz Arlington, Virginia (USA). | ||
| | |||
|---|---|---|---|
| Sezon | Drużyna | Mecze | Gole |
| 1906 | Wisła Kraków | ||
| W rubryce Mecze/Gole najpierw podana jest statystyka z meczów ligowych, a w nawiasie ze wszystkich meczów oficjalnych. | |||
Witold Klemens Wańkowicz - ur. 11.04.1888 w Warszawie, zm. 31.08.1948 w Arlington lub w Waszyngtonie, jeden z założycieli i pierwszych zawodników Wisły.
Witold Wańkowicz urodził się jako syn Pawła Edwarda Apolinarego Wańkowicza herbu Lis i Klary Zofii z domu Potockiej herbu Lubicz. Uczył się w Krakowie, jako podopieczny Tadeusza Łopuszańskiego był jednym ze współzałożycieli Wisły Kraków. W jej barwach występował do 1907 roku, kiedy to zdał maturę z odznaczeniem jako uczeń klasy VII A C.K. II Szkoły Realnej w Krakowie. W latach 1909-12 studiował w Downing College w Cambridge w Wielkiej Brytanii (rolnictwo i ekonomię), był w tym czasie członkiem klubu wioślarskiego. W czasie I Wojny Światowej walczył po stronie rosyjskiej. W odrodzonej Polsce rozpoczął służbę dyplomatyczną, w latach 1919-20 był zastępcą generalnego delegata Ministerstwa Aprowizacji i zastępcą delegata Rządu Polskiego w Gdańsku. Odpowiadał za koordynację transportów amerykańskiej pomocy żywnościowej dla Polski. W latach 30-tych był chargé d'affaires / kanclerzem polskiej ambasady w Stanach Zjednoczonych, był zaangażowany między innymi w organizację pawilonu polskiego na Wystawie Światowej w Nowym Jorku w 1939 roku. Zmarł na emigracji w 1949 roku.
Spis treści |
Kalendarium życia
- 1888.04.11 - urodziny Witolda Wańkowicza w Warszawie
- 1906 - 1907 - współzałożyciel i zawodnik Wisły Kraków
- 1907.06 - egzamin dojrzałości zdany z odznaczeniem w II Szkole Realnej w Krakowie
- 1909-1912 - studia z rolnictwa i ekonomii w Downing College w Cambridge, Wielka Brytania. Udział w zawodach wioślarskich w ramach klubu wioślarskiego Downing College.
- 1915.01.15 - ślub w Janopolu (obecnie wieś na Łotwie) z Jolantą Gertrudą Römer
- 1916 praca dla Czerwonego Krzyża
- 1919.01.30 - przybycie do Gdańska w roli zastępcy generalnego delegata Ministerstwa Aprowizacji i zastępcy delegata Rządu Polskiego - praca w tej roli do 1920 roku
- lata 30 - praca jako chargé d'affaires polskiej ambasady w Stanach Zjednoczonych, prowadzenie negocjacji w sprawie liberalizacji handlu, organizacja polskiego pawilonu na wystawie światowej w Nowym Jorku w 1939 roku
- 1948.08.31 - śmierć w Arlington w stanie Wirginia
Dzieci Witolda Wańkowicza:
- Zofia Maria Wańkowicz
- Irena Anna Wańkowicz (ur. 1917)
- Maria Romana Wańkowicz (ur. 1921)
- Jolanta Barbara Wańkowicz (ur. 1923)
- Paweł Gabriel Wańkowicz (ur. 1929)
Galeria
 Witold Wańkowicz (drugi z prawej) jako zastępca generalnego delegata Ministerstwa Aprowizacji w Gdańsku, 1919-20 rok. |
 W 1938 roku jako kanclerz polskiej ambasady w USA, po spotkaniu z Sekretarzem Stanu. 28 września 1938. |
 Autograf Witolda Wańkowicza |
 Okolicznościowa grafika z okazji Jubileuszu 115-lecia |
Materiały źródłowe
 Informacja po maturze 1907 |
Studia w Downing College
A notable pre-war character was a Pole, Witold de Wankowicz. He came up in 1909 and read agriculture and economics, graduating in 1912. An enthusiastic member of the Boat Club, he kept in touch with the College, and with his old gyp, for the rest of his life. He joined the Polish army when the war started and two letters from him were printed in The Griffin. Initially, he was fighting alongside the Russians and wrote:
“The Russian soldier is high spirited and is fighting admirably. The Russian nation is ready to stand by the Tsar and army to the last. And we Poles, we shall fight against our eternal enemy, the German, to the very last”.
By 1916, he was working at the front with the Red Cross, but the next year his confidence in the loyalty of the Russians was dashed with the October Revolution, and he found himself fighting against them, rather than with them. After the war he served in the Polish Ministry of Commerce and later tried to persuade a group of Downing men to go to Gdansk to help train its rowing club. After the Second War he was unable to return to his home country, now under communist control, and he and his family went to live in America.
Ważną postacią okresu przedwojennego był Polak, Witold Wańkowicz. Przybył w 1909 roku i studiował rolnictwo i ekonomię, kończąc studia w 1912 roku. Był bardzo zaangażowanym członkiem klubu wioślarskiego, utrzymywał kontakt ze szkołą i swoim starym służącym do końca życia. Wstąpił do polskiej armii w momencie wybuchu wojny. Dwa listy od niego zostały wydrukowane w szkolnym magazynie The Griffin. Początkowo walczył u boku Rosjan i napisał:
Żołnierz rosyjski ma wysokie morale i walczy w sposób godny podziwu. Naród rosyjski jest gotów stać u boku cara i wojska do samego końca. I my Polacy, winniśmy walczyć z naszym wiecznym wrogiem - Niemcami - do samego końca.
W 1916 roku pracował na froncie dla Czerwonego Krzyża, ale w następnym roku jego przekonanie o lojalności Rosjan przepadło wraz z Rewolucją Październikową. Wańkowicz nagle walczył przeciwko Rosjanom, nie wespół z nimi. Po wojnie służył w polskim ministerstwie handlu i później próbował namówić grupę mężczyzn z Downing do przyjazdu do Gdańska by pomóc w szkoleniu tamtejszego klubu wioślarskiego. Po drugiej wojnie światowej nie mógł powrócić do swojej ojczyzny - będącej pod władzą komunistów - i wraz z rodziną mieszkał w Stanach Zjednoczonych.
- źródło: Gwyn Bevan, John Hicks, Peter Thomson, Downing and the two wars, losy absolwentów Downing College, dostęp online
Generalna Delegacja Ministerstwa Aprowizacji w Gdańsku
Witold Wańkowicz to bliski przyjaciel delegata rządu. Był wobec niego bardzo lojalny − człowiek niezwykle pracowity i sumienny, o rozległych horyzontach, doskonale władający językiem angielskim. W każdej sytuacji i w różnych okolicznościach mógł kompetentnie zastąpić swojego szefa. Nie tylko świetnie wywiązywał się ze swoich obowiązków, ale również inspirował i podpowiadał. Szczególnie w ciężkich chwilach, których na placówce gdańskiej nie brakowało, starał się zaszczepić personelowi polskiemu optymizm i entuzjazm. Dla Jałowieckiego był niejako podporą moralną, w chwilach zwątpienia i załamania podtrzymywał go na duchu. „Często potem − wspominał tenże − w różnych ciężkich chwilach dziękowałem opatrzności, że mi dała właśnie takiego wyjątkowego pod wszystkimi względami człowieka na mego zastępcę”. Wańkowicz często wyjeżdżał na długie okresy do Warszawy i tam zarówno w różnych ministerstwach, jak i w centrali Amerykańskiej Misji Żywnościowej reprezentował Delegację Rządu Polskiego i Generalną Delegację MA.
(...)
Dużą wagę przywiązywali Jałowiecki, Borowski i Wańkowicz do udzielania pomocy Polakom − byłym żołnierzom armii niemieckiej, którzy wracali z Prus Wschodnich i Pomorza Zachodniego przez Gdańsk do Polski. Pomagano przybyłym z ramienia Ministerstwa Spraw Wojskowych oficerom w zakupie sprzętu dla armii polskiej, świadczono również pomoc przybywającym do Gdańska pracownikom kadrowym wywiadu wojskowego.
Źródło: Zbigniew Machaliński, Mieczysław Jałowiecki - delegat Rządu Polskiego w Gdańsku w latach 1919-1920 : forma i sposób działalności konspiracyjnej Delegacji Rządu Polskiego w Gdańsku na tle nowego układu sił w Europie, Studia Gdańskie. Wizje i rzeczywistość 5/2008, 9-23, dostęp online
Requiescat in pace
 Grób Wańkowicza na cmentarzu Mount Olivet w Waszyngtonie, USA. źródło: findagrave.com |
