Anatol Grandfeld

Z Historia Wisły

Anatol Grandfeld (ur. 01.01.1919 w Warszawie, zm. 5.11.2003 w Londynie)- narciarz, żołnierz Polskich Sił Powietrznych w Wielkiej Brytanii, stopień LAC w RAF. Zapisywany także jako Granfeld.

od lewej: Adam Becker-Giewont, Józef Fiedor, Andrzej Marusarz, Mieczysław Wnuk, Franciszek Gut-Szczerba, klęczą: Stanisław Sowiński i Anatol Grandfeld
od lewej: Adam Becker-Giewont, Józef Fiedor, Andrzej Marusarz, Mieczysław Wnuk, Franciszek Gut-Szczerba, klęczą: Stanisław Sowiński i Anatol Grandfeld

Spis treści

Młodość i okres przedwojenny

narciarz Harcerskiego Klubu Narciarskiego - Zakopane (1935 - 1937) oraz zakopiańskiej Wisły (od 1937).

Startował zarówno w konkurencjach klasycznych, jak i alpejskich (także na Mistrzostwach Polski), ale bez większego powodzenia.

Uczestnik Mistrzostw Polski w latach 1937-1939. W tym Mistrzostw Świata FIS w 1939 roku: w kombinacji norweskiej zajął 7. miejsce wśród startujących Polaków (18. w ogólnej klasyfikacji).

Startował również w lokalnych zawodach lekkoatletycznych.

Wojenne losy

Opuszczenie Zakopanego

W "Opowieściach Kurierów Tatrzańskich" Alfonsa Filara, zawierających wspomnienia wiślaka Jana Bobowskiego znajdujemy okoliczności rozpoczęcia jego służby kurierskiej ale i ślady losów Anatola Grandfelda w czasie okupacji: "1 lutego 1940 r., tę datę pamiętam dokładnie, około godziny 4 po południu spotkaliśmy się w Kuźnicach przy trasie zjazdowej z Kasprowego Wierchu. Oprócz mnie i Staszka Kuli na spotkanie to stawiło się 9 młodych narciarzy z Zakopanego: Jan i Andrzej Marusarzowie, Mieczysław Joszt, Józef Szczepaniak, Anatol Granfeld, Czesław i Stanisław Wrześniakowie, Zenon Michalik i Władysław Roj-Gąsienica. Byliśmy ubrani w stroje narciarskie, każdy z nas miał narty i wyładowany po brzegi plecak. Zabraliśmy ze sobą najlepszy sprzęt, przygotowany wcześniej na zawody. Dla dwudziestokilkuletnich mężczyzn, wytrawnych narciarzy (większość z tej grupy była już mistrzami lub wicemistrzami Polski w narciarstwie), żołnierzy kampanii wrześniowej - niewola była czymś, z czym nie mogliśmy się pogodzić. Wyprawa ta dodała nam otuchy. Widzieliśmy już siebie w polskich mundurach, choć z dala od ojczyzny. Cieszyła nas świadomość, że będziemy znów potrzebni krajowi. Nie przeczę, że pociągała nas także tajemniczość całego przedsięwzięcia. (...) 5 lutego w godzinach popołudniowych szczęśliwie wszyscy dojechaliśmy do Budapesztu. Nasz kierownik Staszek Kula znał już dobrze Budapeszt i konspiracyjne stosunki Polaków. Zaprowadził nas najpierw do konsulatu polskiego przy ulicy Vaci. Z jakąż satysfakcją meldował o wykonaniu polecenia! (...). Weryfikacja trwała 3 dni. Z naszej grupy prócz Staszka Kuli, który był już zaprzysiężony, wytypowano do służby kurierskiej czterech: Władka Roja, Janka Marusarza, Cześka Wrześniaka i mnie. (...)Zamieszkaliśmy w hotelu "Astoria" przy ulicy Lajosa Kossutha. Pozostałych skierowano do obozów dla uchodźców Polaków, nazywających się po węgiersku: "Lengyel Menekult Tabor". Wkrótce stamtąd dostali się oni do armii generała Sikorskiego we Francji.

Wojska lotnicze na zachodzie

“W siąpawicach dziejowych” Adam Pach wskazuje Anatola Grandfelda jako jednego z “zakopianów” służących w lotniczych wojskach pomocniczych armii zachodnich, jako mechanika obserwatora.

Potwierdzeniem tego jest tzw. “Lista Krzystka” a w zasadzie publikacja “Personel Polskich Sił Powietrznych w Wielkiej Brytanii 1940-1947” Anny i Tadeusza Krzystek zawierająca ponad 17 000 nazwisk polskich lotników służących podczas II Wojny Światowej w Wielkiej Brytanii.

Występuje na niej Anatol Grandfeld (ur. 01.01.1919 w Warszawie, zm. 5.11.2003 w Londynie) jako mechanik przyrządów samolotowych, nr. sł. RAF 783200, w stopniu LAC (Leading Aircraft), w Polskich Siłach Powietrznych w stopniu Plutonowego.

Przydziały służbowe w 308 Dywizjonie Myśliwskim oraz 307 Dywizjonie Myśliwskim Nocnym.

Medale i Odznaczenia

Odznaczony czterokrotnie medalem lotniczym.

Kronika sportowa

1934

  • Przed 28 lutego. Zawody narciarskie zorganizowane przez TS Wisła, Zakopane.
  • 11 marca. Konkurs skoków, Zakopane:
      • 1. Izydor Łuszczek 58, 60 i 60 m (330,1).
      • 2. Stanisław Marusarz.
      • 3. Fr. Mrowca.
      • 13. Anatol Grandfeld.
  • 17 marca. Konkurencje alpejskie o mistrzostwo Podhala.
      • 14. Anatol Grandfeld 103,37.
  • 7-8 kwietnia. Kombinacja alpejska o puhar Kondratowicza, Zakopane.
    • Bieg zjazdowy:
      • 1. St. Marusarz.
      • 2. Jan Schindler 1:03.
      • 3. Anatol Grandfeld 1:04.

1936

1937

  • Od 23 stycznia. Zawody narciarskie o mistrzostwo Podhala.
    • 24 stycznia. Konkurs skoków do kombinacji:
      • 1. S. Marusarz.
      • 2. A. Marusarz.
      • 3. Mieczysław Wnuk 44,5 i 45 m.
      • 10. Anatol Grandfeld 37 i 38 m.
    • Otwarty konkurs skoków:
  • 30 stycznia-1 lutego. Mistrzostwa Polski w narciarstwie, Wisła-Głębce.
    • 30 stycznia. Bieg na 18 km (liczony także do kombinacji):
      • 1. Nowacki reprezentuje Strzelca.
      • 2. Czepczor.
      • 3. Sikora.
      • 39. Anatol Grandfeld 1:32:43.
    • W kombinacji norweskiej:
      • 1.B. Czech.
      • 2. A. Marusarz.
      • 3. S. Marusarz.
      • 12. Anatol Grandfeld 350,7.
    • Otwarty konkurs skoków:
      • 1. Stanisław Marusarz.
      • 2. Bronisław Czech.
      • 3. Piotr Kolesar 47,5 i 46,5 m (213,5).
      • 17. Anatol Grandfeld 42 i 39 m (179,5.
    • 2 lutego. Specjalny konkurs skoków o nagrodę PZN:
      • 1. Stanisław Marusarz.
      • 2. Bronisław Czech.
      • 3. Piotr Kolesar 45 i 46,5 m (209,9).
      • 23. Anatol Grandfeld 37 i 39,5 m (172,6).
  • 6-7 marca. Mistrzostwa Polski w narciarstwie alpejskim.
    • Bieg zjazdowy:
      • 1. Bronisław Czech.
      • 2. (3) Jan Lipowski 3:09:2.
      • 3. (4) Zając.
      • (16). Anatol Grandfeld 3:36:2.
    • Slalom:
      • 1. (4) Bronisław Czech.
      • 2. (7) Jan Schindler 103,8+111,8=215,6.
      • 3. (8) Jan Lipowski 114,2+116,5=239,6.
      • (12). Anatol Grandfeld 134+122=256.
    • Kombinacja alpejska:
  • 10-11 kwietnia. Memoriał śp. por. Zbigniewa Wóycickiego.
    • 11 kwietnia. Slalom:
      • 1. Zając;
      • 2. Rehrl;
      • 3. Jan Schindler 122;
      • 9. Anatol Grandfeld 133:3/5.

1938

  • 2 stycznia. Pierwszy w sezonie konkurs skoków, Zakopane.
      • 1. S. Marusarz;
      • 2. Franciszek Gut-Szczerba 57,5 i 62 m (141,5);
      • 3. Włodzimierz Bandura;
      • 12. Anatol Grandfeld 42 i 41 m (110).
  • Od 2 lutego. Mistrzostwa Polski w narciarstwie, Zakopane.
  • 27 lutego. W Pucharze Rabki Anatol Grandfeld zdobywa 2. miejsce w kombinacji norweskiej.
  • 5-6 marca. Puchar Beskidów, Szczyrk.
    • W kombinacji 9. Anatol Grandfeld.
  • 9-18 kwietnia. Mistrzostwa Podhala w narciarstwie alpejskim

1939

  • 8 stycznia. Mistrzostwa Polski w narciarstwie klasycznym, Zakopane.
  • Od 13 lutego W ramach zawodów FIS, Zakopane.
    • 15 lutego. Bieg na 18 km:
      • 1. (36) Matuszny.
      • 2. (38) Nowacki.
      • 3. (51) Zubek.
      • 80. Anatol Grandfeld 1:21:12.
    • 15 lutego. Bieg na 18 km (wyniki do kombinacji):
      • 3 (23) Anatol Grandfeld.
    • 16 lutego. Konkurs skoków do kombinacji:
      • 1. S. Marusarz.
      • 2. (3). A. Marusarz.
      • 3. (8) Mieczysław Wnuk 62 i 65 m (192,9).
      • (17). Anatol Grandfeld 53,5 i 55 m (170,2).
    • W kombinacji norweskiej:
      • 1. (4) A Marusarz.
      • 2. (7) S. Marusarz.
      • 3. (8) Mieczysław Wnuk 391,65.
      • 7. (18) Anatol Grandfeld 344,2.
  • Od 11 marca. Zawody alpejskie o mistrzostwo Podhala.
  • Od 18 marca. Mistrzostwa Polski w narciarstwie alpejskim.
    • 18 marca. Bieg zjazdowy mężczyzn:
      • 1. Stanisław Marusarz.
      • 2. Jan Schindler 4:01.
      • 3. M. Zając.
      • 24. Anatol Grandfeld 4:54.
  • 23 kwietnia. Slalom-Gigant, Zakopane:
      • 4. Anatol Grandfeld 2:03.

Kronika sportowa (lekkoatletyka)

1938

  • 3 maja. Narodowy bieg na przełaj w Zakopanem.
    • bieg na 2500 m juniorów: 5. Anatol Grandfeld 9:57.
  • 14 sierpnia. Pięciobój o mistrzostwa Zakopanego.
    • Startował w nim Anatol Grandfeld – jedyny znany wynik to 2. miejsce w biegu na 800 m.

Galeria

Requiescat in pace

Anatol Grandfeld zmarł 5.11.2003 w Londynie.

Źródła

Alfons Filar - "Opowieści tatrzańskich kurierów", Książka i Wiedza, Warszawa 1973.

Mieczysław Rokosz, Lesław Dall - "Harcerstwo Zakopiańskie w latach 1913-1945", Stowarzyszenie Muzeum Harcerskie im. Olgi i Andrzeja Małkowskich w Zakopanem, Zakopane 2013 - harcerskie.pl, dostęp 09.08.2024

Adam Pach - "W siąpawicach dziejowych" - Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza, Warszawa 1983