Romuald Kulig

Z Historia Wisły

Jacek Waksmundzki, "Biografia Romualda Kuliga"

Romuald Kulig urodził się 10 X 1898 r. w Zakopanem, był synem Romualda (hotelarza i w latach 1907-10 wójta Zakopanego). Naukę w c.k. gimnazjum ( obecnie I Liceum Ogólnokształcące im. Seweryna Goszczyńskiego) w Nowym Targu rozpoczął od kl. IV a w roku szkolnym 1911/12; zwyczajny egzamin dojrzałości w terminie letnim złożył w dniach 13,14,15 VI 1916 r. Był zawodnikiem sekcji narciarskiej TS Wisła Zakopane a następnie zastępcą jej kierownika.

Wraz z młodszym bratem Apolinarym (także działaczem sportowym) został aresztowany w II 1940 r. "za aktywny udział w działalności organizacji ruchu oporu". Po śledztwie w zakopiańskim „Palace” zostali wywiezieni do więzienia w Tarnowie, skąd 14 VI. z pierwszym transportem trafili do KL Auschwitz. Otrzymał numer 103 a brat 105 – zginął 11 XII 1940 r.

Był – wraz z prof. Ludwikiem Kaszyckim - w grupie 575 więźniów KL Auschwitz(573 wybranych w szpitalu obozowym i dołączonych w ostatniej chwili dwóch więźniów funkcyjnych Johanna Siegrutha i Ernsta Krankemanna), których z obozu oświęcimskiego wywieziono 28 VII 1941 roku. Grupę tę wyselekcjonowano w KL Auschwitz w ramach programu eutanazji „nieuleczalnie chorych”, w jej skład wchodzili więźniowie szczególnie schorowani, jak też inwalidzi, ułomni i chronicznie chorzy. Władze obozowe zadbały o to, aby więźniowie, którzy weszli w skład tego transportu, nie poznali prawdziwego celu podróży. W KL Auschwitz rozpowiadano, że ludzie ci trafią do sanatorium czy też Erholungslager (obozu odpoczynku). W rzeczywistości więźniów skierowano do zamkniętego od jesieni 1939 roku zakładu dla psychicznie chorych w Pirnie-Sonnestein (ok. 20 km na wschód od Drezna). Łaźnię tego budynku przekształcono w komorę gazową i uśmiercano tam osoby objęte programem eutanazji, któremu naziści nadali kryptonim „T 4”. Transport, który wyruszył do Pirny-Sonnenstein z Auschwitz 28 lipca 1941 roku, dotarł na miejsce w dniu następnym. Dokładana data zgładzenia przywiezionych tam więźniów KL Auschwitz nie jest znana. Nastąpiło to bądź już 29 lipca 1941 roku, bądź w dniu następnym. Według relacji Hosslera złożonej Hoessowi, przywiezionych 575 więźniów zagazowano w łaźni, do której wpuszczono przez otwory pryszniców tlenek węgla (kohlenoxyd)".

9 XI 2012 w gmachu szkoły odsłonięto tablice poświęcone profesorom i uczniom szkoły poległym w czasie wojen - wśród nich znalazło się także nazwisko Romualda Kuliga.

Opracował Jacek Waksmundzki - nauczyciel w I Liceum Ogólnokształcącym im. Seweryna Goszczyńskiego w Nowym Targu

Źródła:
Archiwum Państwowego Gimnazjum w Nowym Targu w Archiwum Państwowym w Krakowie - Ekspozytura w Spytkowicach
Filar Alfons U podnóża Tatr 1939-1945 W MON Warszawa 1985 s. 25
Internetowa Encyklopedia Wisły Kraków
Kasperek Józef PODHALE w latach wojny i okupacji niemieckiej 1939-1945 Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza Warszawa 1990
Płosa Wojciech Kierownik Archiwum Państwowego Muzeum Auschwitz-Birkenau email do autora z d. 20 IX 2010 r.
Sprawozdania Dyrektora c.k Gimnazjum w Nowym Targu
Z-ne.pl » Portal Zakopiański http://z-ne.pl/t,haslo,2680,kulig_romuald.html 9 IV 2013

Wojenne losy

Romuald Kulig ( ur. 10 października 1898 w Zakopanem ) - członek zarządu sekcji narciarskiej. Uczestnik konspiracji. W pierwszym transporcie więźniów z Tarnowa i Krakowa, w dniu 14 czerwca 1940 r., został przywieziony do KL Oświęcim: Romuald Kulig, nr 103 "za aktywny udział w działalno­ści organizacji ruchu oporu". "Romuald Kulig w dniu 28 lipca 1941 r. został zagazowany w łaźni zakładu dla umysłowo chorych w Kónigstein w Saksonii. „Według relacji Hosslera zło­żonej Hoessowi, przywiezionych 575 więźniów zagazowano w łaźni, do której wpuszczono przez otwory pryszniców tlenek węgla (kohlenoxyd)".