Józef Kupiec
Z Historia Wisły
| Linia 7: | Linia 7: | ||
=='''Wojenne losy'''== | =='''Wojenne losy'''== | ||
| - | Według wspomnień swojego brata Antoniego, Józef wstąpił do konspiracji (najprawdopodobniej w ramach Związku Walki Zbrojnej) z kolejnym bratem, Janem zaraz ''"po powrocie z wojny w listopadzie 1939 roku"''. Głównym zadaniem uczestników konspiracji było przeprowadzanie oczekujących na przekroczenie tzw. zielonej granicy. Aresztowany wraz z pięcioma braćmi przez gestapo w Zakopanem 15 lub 17 stycznia 1940 roku. Przewieziony do zakopiańskiego "Palace" lub do więzienia przy ulicy Nowotarskiej (wspomnienia Antoniego nie wskazują jednoznacznie). Podczas przeszukania zabudowań gospodarczych rodziny Kupców, znaleziona została broń i amunicja, której polscy żołnierze nie oddali w ręce wroga w 1939 r. Po zakończeniu cięzkiego śledztwa, niepomijającego tortur, wraz z braćmi Bolesławem, Janem, Karolem i Władysławem został włączony do drugiego masowego transportu do obozu koncentracyjnego Auschwitz. Jan Kupiec wspominał to wydarzenie następująco: ''"W dniu 20 czerwca 1940 roku grupę 65 więźniów, w tym mnie i czterech braci wywieziono go obozu koncentracyjnego w Oświęcimiu. Na stacji w Krakowie dołączono do nas transport około 300 ludzi z więzienia w Wiśniczu, w tym wielu z Podhala i Zakopanego."'' Faktycznie transport ten liczył 313 osadzonych w więzieniach w Nowym Wiśniczu oraz przy ulicy Montelupich w Krakowie. Wśród | + | Według wspomnień swojego brata Antoniego, Józef wstąpił do konspiracji (najprawdopodobniej w ramach Związku Walki Zbrojnej) z kolejnym bratem, Janem zaraz ''"po powrocie z wojny w listopadzie 1939 roku"''. Głównym zadaniem uczestników konspiracji było przeprowadzanie oczekujących na przekroczenie tzw. zielonej granicy. Aresztowany wraz z pięcioma braćmi przez gestapo w Zakopanem 15 lub 17 stycznia 1940 roku. Przewieziony do zakopiańskiego "Palace" lub do więzienia przy ulicy Nowotarskiej (wspomnienia Antoniego nie wskazują jednoznacznie). Podczas przeszukania zabudowań gospodarczych rodziny Kupców, znaleziona została broń i amunicja, której polscy żołnierze nie oddali w ręce wroga w 1939 r. Po zakończeniu cięzkiego śledztwa, niepomijającego tortur, wraz z braćmi '''[[Bolesław Kupiec | Bolesławem]]''', Janem, '''[[Karol Kupiec | Karolem]]''' i Władysławem został włączony do drugiego masowego transportu do obozu koncentracyjnego Auschwitz. Jan Kupiec wspominał to wydarzenie następująco: ''"W dniu 20 czerwca 1940 roku grupę 65 więźniów, w tym mnie i czterech braci wywieziono go obozu koncentracyjnego w Oświęcimiu. Na stacji w Krakowie dołączono do nas transport około 300 ludzi z więzienia w Wiśniczu, w tym wielu z Podhala i Zakopanego."'' Faktycznie transport ten liczył 313 osadzonych w więzieniach w Nowym Wiśniczu oraz przy ulicy Montelupich w Krakowie. Wśród przewożonych osób znajdował się także inny wybitny sportowiec zakopiańskiej Wisły '''[[Izydor Łuszczek]]''' |
Józef Kupiec oznaczony został numerem obozowym 791, a zgodnie z domniemaniem Teresy Wontor-Cichy (historyka i pracownika Centrum Badań Państwowego Muzeum Auschwitz-Birkenau w Oświęcimu) należy przypuszczać, że Józef został aresztowany z tego samego powodu co Władysław Kupiec tj. bycie przewodnikiem uciekinierów na Węgry (co zostło zapisane w jęyku niemeieckim, na zachowanej karcie obozowej Władysława). | Józef Kupiec oznaczony został numerem obozowym 791, a zgodnie z domniemaniem Teresy Wontor-Cichy (historyka i pracownika Centrum Badań Państwowego Muzeum Auschwitz-Birkenau w Oświęcimu) należy przypuszczać, że Józef został aresztowany z tego samego powodu co Władysław Kupiec tj. bycie przewodnikiem uciekinierów na Węgry (co zostło zapisane w jęyku niemeieckim, na zachowanej karcie obozowej Władysława). | ||
| + | |||
| + | We wspomnieniach Jana Kupca znajduje się informacja dotycząca faktu posiadania przez niego i braci przygotowania zawodowego w zakopiańskiej Szkole Przemysłu Drzewnego. Miało to być powodem przyjęcia ich do pracy w prowizorycznej obozowej stolarni. Nie ma jednak stu procentowej pewności czy wspominając o szkolnym przygotowaniu Jan miał na myśli wszystkich braci. | ||
| + | |||
| + | '''opracowanie artykułu w toku...''' | ||
Wersja z dnia 13:30, 14 cze 2023
Biogram
Józef Kupiec (ur. 17. grudnia 1905 r. w Zakopanem, zm. 3 maja 1945 r. Zatoce Lubeckiej) - narciarz TS Wisła Zakopane, z zawodu kucharz. Jeden z sześciu braci Kupców. Rodzina Kupców, jak ukazują spisane w kilku publikacjach wspomnienia różnych osób, pochodziła z Poronina. Józef Kapeniak w książce "Tatrzańskie Diabły" wymienia Józefa w liście znaczniejszych zawodników, którzy zgineli w czasie drugiej Wojny Światowej i okupacji.
Wojenne losy
Według wspomnień swojego brata Antoniego, Józef wstąpił do konspiracji (najprawdopodobniej w ramach Związku Walki Zbrojnej) z kolejnym bratem, Janem zaraz "po powrocie z wojny w listopadzie 1939 roku". Głównym zadaniem uczestników konspiracji było przeprowadzanie oczekujących na przekroczenie tzw. zielonej granicy. Aresztowany wraz z pięcioma braćmi przez gestapo w Zakopanem 15 lub 17 stycznia 1940 roku. Przewieziony do zakopiańskiego "Palace" lub do więzienia przy ulicy Nowotarskiej (wspomnienia Antoniego nie wskazują jednoznacznie). Podczas przeszukania zabudowań gospodarczych rodziny Kupców, znaleziona została broń i amunicja, której polscy żołnierze nie oddali w ręce wroga w 1939 r. Po zakończeniu cięzkiego śledztwa, niepomijającego tortur, wraz z braćmi Bolesławem, Janem, Karolem i Władysławem został włączony do drugiego masowego transportu do obozu koncentracyjnego Auschwitz. Jan Kupiec wspominał to wydarzenie następująco: "W dniu 20 czerwca 1940 roku grupę 65 więźniów, w tym mnie i czterech braci wywieziono go obozu koncentracyjnego w Oświęcimiu. Na stacji w Krakowie dołączono do nas transport około 300 ludzi z więzienia w Wiśniczu, w tym wielu z Podhala i Zakopanego." Faktycznie transport ten liczył 313 osadzonych w więzieniach w Nowym Wiśniczu oraz przy ulicy Montelupich w Krakowie. Wśród przewożonych osób znajdował się także inny wybitny sportowiec zakopiańskiej Wisły Izydor Łuszczek
Józef Kupiec oznaczony został numerem obozowym 791, a zgodnie z domniemaniem Teresy Wontor-Cichy (historyka i pracownika Centrum Badań Państwowego Muzeum Auschwitz-Birkenau w Oświęcimu) należy przypuszczać, że Józef został aresztowany z tego samego powodu co Władysław Kupiec tj. bycie przewodnikiem uciekinierów na Węgry (co zostło zapisane w jęyku niemeieckim, na zachowanej karcie obozowej Władysława).
We wspomnieniach Jana Kupca znajduje się informacja dotycząca faktu posiadania przez niego i braci przygotowania zawodowego w zakopiańskiej Szkole Przemysłu Drzewnego. Miało to być powodem przyjęcia ich do pracy w prowizorycznej obozowej stolarni. Nie ma jednak stu procentowej pewności czy wspominając o szkolnym przygotowaniu Jan miał na myśli wszystkich braci.
opracowanie artykułu w toku...
Źródła
- J. Kapeniak, "Tatrzańskie Diabły", Sport i Turystyka 1971
- T. Wontor-Cichy, "Matka Boża zza drutów", Wydawnictwo Franciszkanów Bratni Zew, 2020
