Józefa Pęksa-Czerniawska

Z Historia Wisły

(Różnice między wersjami)
Aktualna wersja (07:48, 18 sty 2015) (edytuj) (anuluj zmianę)
 
(Nie pokazano 8 wersji pośrednich.)
Linia 1: Linia 1:
 +
[[Grafika:Józefa Pęksa.JPG|thumb|300px|right]]
 +
[[Grafika:1960 sztafeta olimpijska.JPG|thumb|300px|right]]
 +
[[Grafika:1961 narciarstwo sztafeta Polski.JPG|thumb|300px|right]]
'''Józefa Pęksa-Czerniawska''', zawodniczka TS Wisła Zakopane, urodziła się 31 stycznia 1937 w Zakopanem. Specjalizowała się w biegach narciarskich.
'''Józefa Pęksa-Czerniawska''', zawodniczka TS Wisła Zakopane, urodziła się 31 stycznia 1937 w Zakopanem. Specjalizowała się w biegach narciarskich.
Linia 9: Linia 12:
''"Józefę Pęksę, trzyletnią dziewczynkę, jej stryj, skoczek, wziął na pagórek i fru z górki. Za którymś razem puścił ją samą, wpadła w zaspę, że tylko pupę było widać, ale się nie popłakała. Wuj stwierdził w małej hardość, ale matka, która ją wychowywała samotnie, była sportowi przeciwna. Pęksa miała ciotkę w Warszawie, która obiecała zabrać ją po ukończeniu szkoły na studia. – Ale ja już tylko narty miałam w głowie. Jak jeszcze raz ciotka przyjedzie, ucieknę z domu i już mnie więcej nie zobaczysz, zagroziłam matce – opowiada. Wyrosła na czołową biegaczkę świata lat 50. i 60., przez 15 lat należała do polskiej czołówki, czternaście razy zdobywała mistrzostwo Polski, brała udział w trzech olimpiadach."'' (...)
''"Józefę Pęksę, trzyletnią dziewczynkę, jej stryj, skoczek, wziął na pagórek i fru z górki. Za którymś razem puścił ją samą, wpadła w zaspę, że tylko pupę było widać, ale się nie popłakała. Wuj stwierdził w małej hardość, ale matka, która ją wychowywała samotnie, była sportowi przeciwna. Pęksa miała ciotkę w Warszawie, która obiecała zabrać ją po ukończeniu szkoły na studia. – Ale ja już tylko narty miałam w głowie. Jak jeszcze raz ciotka przyjedzie, ucieknę z domu i już mnie więcej nie zobaczysz, zagroziłam matce – opowiada. Wyrosła na czołową biegaczkę świata lat 50. i 60., przez 15 lat należała do polskiej czołówki, czternaście razy zdobywała mistrzostwo Polski, brała udział w trzech olimpiadach."'' (...)
-
''Józefa Pęksa i jej koleżanki same kupowały sobie lepszy sprzęt. Pośrednik pojechał do Finlandii, ale zamiast nart profesjonalnych, kupił turystyczne. Pisały listy do fabryki. W końcu uzyskały zniżkę za przemycony kryształ. Zawodnicy kadry otrzymywali kadrowe i klubowe. W sumie, jak twierdzą, równowartość jednej pensji. Z przerwą w lipcu i sierpniu. Ale na wsiach mówiło się, że w polu nie chcą robić, do sportu po łatwy chleb idą. Truchan w czasie trwania kariery ożenił się i dorobił czwórki dzieci. Żonie w pracach w polu pomagali sąsiedzi. Zawodniczki kadry rodziły dzieci w cyklu dwuletnim. Między mistrzostwami świata a olimpiadą. Barbara Krukowak w Grindenwaldzie jechała bieg zjazdowy w szóstym miesiącu ciąży. Poustawiała koleżanki na trasie na zakrętach, żeby wołały: Dochyl się, dochyl! I zawody wygrała. Weronika Budna urodziła córkę w 1967 r., więc zdążyła na olimpiadę do Grenoble w 1968 r. Józefa Pęksa, która wyszła za biegacza Leona Czerniawskiego, miała mniej szczęścia, syn spóźnił się o miesiąc i do Grenoble nie zdążyła, choć treningi rozpoczęła sześć tygodni po połogu. – Myśmy i tak miały szczęście, bo nam dopingu nie dawali. Koleżanki z NRD musiały odchodzić ze sportu, żeby odłączyć doping i móc urodzić dzieci – mówi.'' (...)
+
[[Grafika:Piłkarz 1951-03-27d.JPG|thumb|1 miejsce w slalomie juniorek, zawody w Zakopanem, marzec 1951]]''Józefa Pęksa i jej koleżanki same kupowały sobie lepszy sprzęt. Pośrednik pojechał do Finlandii, ale zamiast nart profesjonalnych, kupił turystyczne. Pisały listy do fabryki. W końcu uzyskały zniżkę za przemycony kryształ. Zawodnicy kadry otrzymywali kadrowe i klubowe. W sumie, jak twierdzą, równowartość jednej pensji. Z przerwą w lipcu i sierpniu. Ale na wsiach mówiło się, że w polu nie chcą robić, do sportu po łatwy chleb idą. Truchan w czasie trwania kariery ożenił się i dorobił czwórki dzieci. Żonie w pracach w polu pomagali sąsiedzi. Zawodniczki kadry rodziły dzieci w cyklu dwuletnim. Między mistrzostwami świata a olimpiadą. Barbara Krukowak w Grindenwaldzie jechała bieg zjazdowy w szóstym miesiącu ciąży. Poustawiała koleżanki na trasie na zakrętach, żeby wołały: Dochyl się, dochyl! I zawody wygrała. Weronika Budna urodziła córkę w 1967 r., więc zdążyła na olimpiadę do Grenoble w 1968 r. Józefa Pęksa, która wyszła za biegacza Leona Czerniawskiego, miała mniej szczęścia, syn spóźnił się o miesiąc i do Grenoble nie zdążyła, choć treningi rozpoczęła sześć tygodni po połogu. – Myśmy i tak miały szczęście, bo nam dopingu nie dawali. Koleżanki z NRD musiały odchodzić ze sportu, żeby odłączyć doping i móc urodzić dzieci – mówi.'' (...)
''Start Czerniawskiej w Dolinie Indianki poprzedzały znaczące informacje, że fachowcy zaliczają ją do czołowych biegaczek świata. Ale Pęksę gubiły nerwy. – Przed zawodami nie jadłam ani kolacji, ani śniadania, w nocy nie zmrużyłam oka – mówi. Ruszyła ostro, po trzech kilometrach doszła Finkę, ale potem wyhamowała. Była 14. Miały za to szansę w sztafecie. Biegunówna, Gąsienica-Daniel i Pęksa. Były czwarte. Na trasie Rosjanka złamała Fince nartę. Skandynawki protestowały. Głos Polek był decydujący, gdyby dołączyły do protestu. W szatni odbyły naradę. Dostały prikaz, żeby siedzieć cicho. Co nam po tym medalu, jak już nigdy nie wyjedziemy? – myślały. „Nasze dziewczęta osiągnęły to, czego się po nich spodziewano. Nic więcej nie mogły zrobić” – odnotowała prasa.''
''Start Czerniawskiej w Dolinie Indianki poprzedzały znaczące informacje, że fachowcy zaliczają ją do czołowych biegaczek świata. Ale Pęksę gubiły nerwy. – Przed zawodami nie jadłam ani kolacji, ani śniadania, w nocy nie zmrużyłam oka – mówi. Ruszyła ostro, po trzech kilometrach doszła Finkę, ale potem wyhamowała. Była 14. Miały za to szansę w sztafecie. Biegunówna, Gąsienica-Daniel i Pęksa. Były czwarte. Na trasie Rosjanka złamała Fince nartę. Skandynawki protestowały. Głos Polek był decydujący, gdyby dołączyły do protestu. W szatni odbyły naradę. Dostały prikaz, żeby siedzieć cicho. Co nam po tym medalu, jak już nigdy nie wyjedziemy? – myślały. „Nasze dziewczęta osiągnęły to, czego się po nich spodziewano. Nic więcej nie mogły zrobić” – odnotowała prasa.''
Linia 19: Linia 22:
*[http://www.olimpijski.pl/pl/pages/displayfid/294_1825.html Profil Józefy Pęksy-Czerniawskiej w serwisie PKOl]
*[http://www.olimpijski.pl/pl/pages/displayfid/294_1825.html Profil Józefy Pęksy-Czerniawskiej w serwisie PKOl]
*[http://pl.wikipedia.org/wiki/J%C3%B3zefa_Czerniawska Profil w Wikipedii]
*[http://pl.wikipedia.org/wiki/J%C3%B3zefa_Czerniawska Profil w Wikipedii]
 +
*[http://www.dziennikpolski24.pl/pl/region/podhale/263272-mistrzyni-bieglwek-i-ping-ponga.html zobacz artykuł w Dzienniku Polskim]
 +
===Dorobek medalowy w zawodach rangi mistrzowskiej===
 +
W tabeli zamieszczamy medale zdobyte w mistrzostwach Polski oraz Pucharze PZN.
 +
 +
{|class="wikitable sortable" style="text-align:center;border:2px red solid" width=100% rules=all cellspacing=1 cellpadding=1 align="center"
 +
!Data
 +
!Medal / Puchar
 +
!Ranga zawodów
 +
!Dyscyplina
 +
!Zawodnik
 +
!Uwagi
 +
|-
 +
|1955.03.02
 +
|bgcolor=Silver|Srebro
 +
|Mistrzostwa Polski
 +
|[[1955.02.27 Mistrzostwa Polski w narciarstwie|Narciarstwo: bieg na 10 km]]
 +
|[[Józefa Pęksa]]
 +
|
 +
|-
 +
|1956.02.20
 +
|bgcolor=Gold|Złoto
 +
|Mistrzostwa Polski
 +
|[[1956.02.18-25 Mistrzostwa Polski w narciarstwie|Narciarstwo: sztafeta 3x5 km]]
 +
|[[Helena Gąsienica-Daniel]], [[Zofia Krzeptowska]] i [[Józefa Pęksa]]
 +
|
 +
|-
 +
|1956.02.22
 +
|bgcolor=Gold|Złoto
 +
|Mistrzostwa Polski
 +
|[[1956.02.18-25 Mistrzostwa Polski w narciarstwie|Narciarstwo: bieg na 5 km]]
 +
|[[Józefa Pęksa]]
 +
|
 +
|-
 +
|1956.02.24
 +
|bgcolor=Gold|Złoto
 +
|Mistrzostwa Polski
 +
|[[1956.02.18-25 Mistrzostwa Polski w narciarstwie|Narciarstwo: bieg na 10 km]]
 +
|[[Józefa Pęksa]]
 +
|
 +
|}
 +
 +
==Kronika sportowa (narciarstwo)==
 +
1949
 +
*'''28 stycznia-2 lutego. Mistrzostwa Polski juniorów w narciarstwie'''. Zakopane.
 +
**Dziewczęta 13-15 lat. Slalom Gigant Grupa A: 2. [[Józefa Pęksa]] 5:17:4.
 +
1951
 +
*'''26 marca. Zawody narciarskie. Zakopane'''. Memoriał M. Zająca.
 +
**Slalom gigant juniorek: 1. [[Józefa Pęksa]] Pęczkówna? 1:19.
 +
1952
 +
'''21 stycznia. Wojewódzkie mistrzostwa juniorów w narciarstwie'''. Rajcza.
 +
**Bieg na 2 km: Dziewczęta 14-16 lat: 1. [[Józefa Pęksa]] 20:52.
 +
1953
 +
*'''Od 12 lutego. Mistrzostwa Polski juniorów w narciarstwie'''. Iwonicz. [http://buwcd.buw.uw.edu.pl/e_zbiory/ckcp/p_sportowy/1953/nr014/directory.djvu tutaj].
 +
**Bieg na 3 km dziewcząt kategorii A: 1. [[Józefa Pęksa]] 11:44.
 +
1954
 +
*'''5-6 stycznia. Mistrzostwa Podhala juniorów w narciarstwie'''. Zakopane.
 +
**Slalom gigant juniorek wygrała w grupie B 2. [[Józefa Pęksa]].
 +
*'''Od 2 lutego. Międzynarodowe Mistrzostwa ZS Gwardia'''. Zakopane.
 +
**Bieg zjazdowy kobiet: 4. [[Józefa Pęksa]] 4:37.
 +
*'''Od 13 lutego. Mistrzostwa Polski juniorów w narciarstwie'''. Karpacz. [http://buwcd.buw.uw.edu.pl/e_zbiory/ckcp/p_sportowy/1954/nr013/directory.djvu tutaj].
 +
**Slalom gigant dziewcząt B: 1. [[Józefa Pęksa]].
 +
**Slalom specjalny dziewcząt B: 1. [[Józefa Pęksa]].
 +
**Powtórzony bieg płaski B: 1. [[Józefa Pęksa]].
 +
*'''28 grudnia. Międzynarodowe zawody narciarskie'''. Zakopane.
 +
**Sztafeta kobiet 3x5 km : 1. Gwardia: [[Władysława Stopka]], [[Józefa Pęksa]] i [[Maria Bukowska]] 1:13:35.
 +
1955
 +
*'''Od 27 lutego. Mistrzostwa Polski w narciarstwie'''. Zakopane. [http://buwcd.buw.uw.edu.pl/e_zbiory/ckcp/p_sportowy/1955/nr018/directory.djvu tutaj].
 +
**28 lutego. Sztafeta 3x5 km kobiet; 1. Gwardia: [[Władysława Stopka]], [[Helena Gąsienica-Daniel]] i [[Józefa Pęksa]] 1:16:34.
 +
**2 marca. Bieg na 10 km kobiet: 2. [[Józefa Pęksa]] 45:24.
 +
*'''Od 17 marca. Memoriał Bronisława Czecha.'''
 +
**Sztafeta 3x5 km kobiet: 3. Polska: [[Helena Gąsienica-Daniel]], [[Józefa Pęksa]] i [[Zofia Krzeptowska]] 1:28:52.
 +
*'''Od 11. grudnbia Przedolimpijskie elimnacje narciarzy. Zakopane. '''
 +
**Bieg na 8 km kobiet: 3. [[Józefa Pęksa]].
 +
1956
 +
*'''W kadrze na Igrzyska olimpijskie: [[Józefa Pęksa]].
 +
'''Od 7 stycznia. Międzynarodowe zawody narciarskie w Grindlewald.'''
 +
**W sztafecie 3x5 km kobiet wystąpiły: [[Helena Gąsienica-Daniel]] i [[Józefa Pęksa]] – 4, miejsce.
 +
*'''26 stycznia-5 lutego Igrzyska Olimpijskie w Cortinad’Ampezzo.'''
 +
**1 lutego. W sztafecie 3x5 km kobiet startowały :[[Józefa Pęksa]] i [[Zofia Krzeptowska]] – Polski zajęły 5. miejsce.
 +
*'''Od 18 lutego. Mistrzostwa Polski w narciarstwie'''. Szklarska Poręba. W Szczyrku odbywały się konkurencje alpejskie.
 +
**Sztafeta 3x5 km kobiet: 1. Gwardia: [[Helena Gąsienica-Daniel]], [[Zofia Krzeptowska]] i [[Józefa Pęksa]] 1:03:41.
 +
**22 lutego. Bieg na 5 km kobiet: 1. [[Józefa Pęksa]] 19:27.
 +
**Bieg na 10 km kobiet: 1. [[Józefa Pęksa]] 46:30.
 +
*'''Od 17 marca. Memoriał Bronisława Czecha.'''
 +
**Sztafeta 3x5 km kobiet zajęła 1. miejsce. W składzie: [[Józefa Pęksa]] i [[Zofia Krzeptowska]].
 +
**Bieg na 10 km kobiet: 6. [[Józefa Pęksa]] 48:10.

Aktualna wersja

Józefa Pęksa-Czerniawska, zawodniczka TS Wisła Zakopane, urodziła się 31 stycznia 1937 w Zakopanem. Specjalizowała się w biegach narciarskich.

Józefa Pęksa-Czerniawska trzy razy reprezentowała Polskę podczas Zimowych Igrzysk Olimpijskich. W Cortina d'Ampezzo w 1956 roku zajęła 17. miejsce w biegu indywidualnym, w sztafecie była piąta. Cztery lata później, w Squaw Valley zajęła 14. miejsce w biegu na 10 km i 4. w sztafecie. W Grenoble w 1968 roku była 23. w biegu na 5 km.

Józefa Pęksa-Czerniawska trzy razy startowała w mistrzostwach świata: w Lahti (1958), w Zakopanem (1962) i w Oslo (1966). Ma na koncie 14 złotych medali mistrzostw Polski na różnych dystansach.

Czytaj też:

"Józefę Pęksę, trzyletnią dziewczynkę, jej stryj, skoczek, wziął na pagórek i fru z górki. Za którymś razem puścił ją samą, wpadła w zaspę, że tylko pupę było widać, ale się nie popłakała. Wuj stwierdził w małej hardość, ale matka, która ją wychowywała samotnie, była sportowi przeciwna. Pęksa miała ciotkę w Warszawie, która obiecała zabrać ją po ukończeniu szkoły na studia. – Ale ja już tylko narty miałam w głowie. Jak jeszcze raz ciotka przyjedzie, ucieknę z domu i już mnie więcej nie zobaczysz, zagroziłam matce – opowiada. Wyrosła na czołową biegaczkę świata lat 50. i 60., przez 15 lat należała do polskiej czołówki, czternaście razy zdobywała mistrzostwo Polski, brała udział w trzech olimpiadach." (...)

1 miejsce w slalomie juniorek, zawody w Zakopanem, marzec 1951
1 miejsce w slalomie juniorek, zawody w Zakopanem, marzec 1951
Józefa Pęksa i jej koleżanki same kupowały sobie lepszy sprzęt. Pośrednik pojechał do Finlandii, ale zamiast nart profesjonalnych, kupił turystyczne. Pisały listy do fabryki. W końcu uzyskały zniżkę za przemycony kryształ. Zawodnicy kadry otrzymywali kadrowe i klubowe. W sumie, jak twierdzą, równowartość jednej pensji. Z przerwą w lipcu i sierpniu. Ale na wsiach mówiło się, że w polu nie chcą robić, do sportu po łatwy chleb idą. Truchan w czasie trwania kariery ożenił się i dorobił czwórki dzieci. Żonie w pracach w polu pomagali sąsiedzi. Zawodniczki kadry rodziły dzieci w cyklu dwuletnim. Między mistrzostwami świata a olimpiadą. Barbara Krukowak w Grindenwaldzie jechała bieg zjazdowy w szóstym miesiącu ciąży. Poustawiała koleżanki na trasie na zakrętach, żeby wołały: Dochyl się, dochyl! I zawody wygrała. Weronika Budna urodziła córkę w 1967 r., więc zdążyła na olimpiadę do Grenoble w 1968 r. Józefa Pęksa, która wyszła za biegacza Leona Czerniawskiego, miała mniej szczęścia, syn spóźnił się o miesiąc i do Grenoble nie zdążyła, choć treningi rozpoczęła sześć tygodni po połogu. – Myśmy i tak miały szczęście, bo nam dopingu nie dawali. Koleżanki z NRD musiały odchodzić ze sportu, żeby odłączyć doping i móc urodzić dzieci – mówi. (...)

Start Czerniawskiej w Dolinie Indianki poprzedzały znaczące informacje, że fachowcy zaliczają ją do czołowych biegaczek świata. Ale Pęksę gubiły nerwy. – Przed zawodami nie jadłam ani kolacji, ani śniadania, w nocy nie zmrużyłam oka – mówi. Ruszyła ostro, po trzech kilometrach doszła Finkę, ale potem wyhamowała. Była 14. Miały za to szansę w sztafecie. Biegunówna, Gąsienica-Daniel i Pęksa. Były czwarte. Na trasie Rosjanka złamała Fince nartę. Skandynawki protestowały. Głos Polek był decydujący, gdyby dołączyły do protestu. W szatni odbyły naradę. Dostały prikaz, żeby siedzieć cicho. Co nam po tym medalu, jak już nigdy nie wyjedziemy? – myślały. „Nasze dziewczęta osiągnęły to, czego się po nich spodziewano. Nic więcej nie mogły zrobić” – odnotowała prasa.

Źródło: Agnieszka Rybak, "Za metą" (Polityka)

Inne:

Dorobek medalowy w zawodach rangi mistrzowskiej

W tabeli zamieszczamy medale zdobyte w mistrzostwach Polski oraz Pucharze PZN.

Data Medal / Puchar Ranga zawodów Dyscyplina Zawodnik Uwagi
1955.03.02 Srebro Mistrzostwa Polski Narciarstwo: bieg na 10 km Józefa Pęksa
1956.02.20 Złoto Mistrzostwa Polski Narciarstwo: sztafeta 3x5 km Helena Gąsienica-Daniel, Zofia Krzeptowska i Józefa Pęksa
1956.02.22 Złoto Mistrzostwa Polski Narciarstwo: bieg na 5 km Józefa Pęksa
1956.02.24 Złoto Mistrzostwa Polski Narciarstwo: bieg na 10 km Józefa Pęksa

Kronika sportowa (narciarstwo)

1949

  • 28 stycznia-2 lutego. Mistrzostwa Polski juniorów w narciarstwie. Zakopane.
    • Dziewczęta 13-15 lat. Slalom Gigant Grupa A: 2. Józefa Pęksa 5:17:4.

1951

  • 26 marca. Zawody narciarskie. Zakopane. Memoriał M. Zająca.

1952 21 stycznia. Wojewódzkie mistrzostwa juniorów w narciarstwie. Rajcza.

1953

  • Od 12 lutego. Mistrzostwa Polski juniorów w narciarstwie. Iwonicz. tutaj.

1954

  • 5-6 stycznia. Mistrzostwa Podhala juniorów w narciarstwie. Zakopane.
  • Od 2 lutego. Międzynarodowe Mistrzostwa ZS Gwardia. Zakopane.
  • Od 13 lutego. Mistrzostwa Polski juniorów w narciarstwie. Karpacz. tutaj.
  • 28 grudnia. Międzynarodowe zawody narciarskie. Zakopane.

1955

1956

Od 7 stycznia. Międzynarodowe zawody narciarskie w Grindlewald.

Źródło: "http://historiawisly.pl/wiki/index.php?title=J%C3%B3zefa_P%C4%99ksa-Czerniawska"