Powstanie i rozwój sekcji koszykówki mężczyzn
Z Historia Wisły
Istnienie koszykówki mężczyzn w „wiślackim" klubie rozpoczęło się w 1928 roku. Nie była ona jednakże samodzielną sekcją, lecz traktowano ją jako sport uzupełniający dla innych prowadzących swą działalność sportową dyscyplin, a przede wszystkim piłki nożnej. Wielu graczy w tzw. „martwym sezonie" uprawiało koszykówkę traktując ją jako sport uzupełniający. Mimo wysiłków szkoleniowych koszykarze nie podnosili kwalifikacji sportowych, nie uzyskiwali zadowalających wyników. Rozgrywane zawody z lokalnymi rywalami nie przynosiły spodziewanych rezultatów, a ich poziom sportowy pozostawiał wiele do życzenia. W 1933 roku sekcja zawiesza swoją działalność sportową, przestaje uczestniczyć w rozgrywkach mistrzowskich i towarzyskich. Wpływ na ten stan rzeczy miała pogarszająca się sytuacja materialna klubu, jak również trudności godzenia równoczesnego uczestnictwa w zawodach piłkarskich.
Sytuacja poprawia się diametralnie w sezonie 1937/38, kiedy to po rozpadzie sekcji koszykówki KS „YMCA" część zawodników tej drużyny przeszła do reaktywowanej sekcji TS „Wisła". Drużyna „Wisły" awansuje do A klasy i rozgrywa pierwsze mistrzostwa w składzie: J. Arlet, X Bachman, Z. Ciepły, A. Czyński, B. Dobijaj. Graj, P. Stok, Al. Żaczek, Zb. Hegede, M. Kopta, Cz. Łapiński, Zb. Kluczyński, Zd. Lublin, Wł. Papiński, K- Paszucha i J. Saratowicz. Doceniając wartość i poziom drużyny powołano pierwszą piątkę do reprezentacji Krakowa na „I\imiej Miast" w 1939 roku, zakończonego wielkim jej sukcesem.
Dr Paweł Stok reprezentował barwy narodowe w Rydze (1937) i w Kownie (1938). Uczestniczył wraz z Edwardem Szostakiem w olimpiadzie, w Berlinie (1936) zajmując 4 miejsce. Dostąpił również zaszczytu, jako jedyny z Polaków, został wybrany do reprezentacji Europy w latach 1937 i 1939. Gdy koszykarzom „Wisły" zaczyna się dobrze wieść, nadchodzi nieprzychylna dla działalności sportowej niemiecka okupacja. Nadszedł pięcioletni okres przymusowego regresu sportowego.
Po wyzwoleniu Krakowa w styczniu 1945 roku budzi się do dynamicznego rozwoju krakowska koszykówka. Pozostali przy życiu przedwojenni koszykarze Krakowa wracają do swoich klubów lub też zmieniają barwy klubowe. Już w lutym 1945 roku odbył się pierwszy powojenny historyczny turniej koszykówki o „Puchar Wyzwolenia" ufundowany przez znanego działacza sportowego mgr Aleksandra Rybkę. Turniej ten wygrała „Wisła",w skład której wchodzili: Tadeusz Pawlik, Jan Rotter, Edward Szostak, Władysław Papiński, Paweł Stok, Jacek Arlet, Zbigniew Hegerle i Andrzej Kowalówka.
W 1951 roku koszykarze przygotowują się na obozie w Jeleniej Górze, w ośrodku sportowym do uczestnictwa w I Centralnej Spartakiadzie Zrzeszeń Sportowych. W drodze do stolicy zatrzymują się we Wrocławiu, gdzie w Hali Ludowej rozegrali międzynarodowe spotkanie z reprezentacją Chin Ludowych, odnosząc wielki sukces, zwyciężając renomowanego rywala różnicą, aż 12 punktów. Był to dobry prognostyk przed ciężkim turniejem spartakiadowym.
I-szą Centralną Ogólnopolską Spartakiadę Zrzeszeń Sportowych (1951), uznawaną za nieoficjalne mistrzostwa Polski wygrali koszykarze „Gwardii", której drużyna oparta była na Wiślakach. Zespół stanowili: Stefan Wójcik, Jacek Arlet, Jerzy Bętkowski, Zdzisław Dąbrowski, Kazimierz Gruszka, Tadeusz Pacuła, Roman Pyjos, Andrzej Kowalówka, Ludwik Miętta-Mikołajewicz, Jan Mikułowski, Stanisław Bartik, Mieczysław Chanek.
Pierwszy tytuł mistrzów Polski zdobyli koszykarze „Wisły" w 1954 roku. W wyjściowej piątce występowali: Jerzy Bętkowski, Roman Pyjos (obrońcy), Zdzisław Dąbrowski (center), Stefan Wójcik, Tadeusz Pacuła, (skrzydłowi). W mistrzowskiej drużynie występowali również: Maciej Wężyk, Stanisław Bartik, Jan Mikułowski, Ryszard Niewodowski, Antoni Paszkowicz, Mieczysław Sikora i Tadeusz Swoboda. Trenerem zespołu był Jerzy Groyecki kierownikami byli: Jan Janowski, Stanisław Filipowski, Tadeusz Rosikon.
Nieco wcześniej, bo w 1952 roku zespół koszykarzy „Wisły" sięgnął po raz pierwszy po cenne krajowe trofeum—Puchar Polski, W drugiej połowie lat 50-tych wybijającymi zawodnikami byli Wójcik, Pacuła, Wawro, Dąbrowski, Wężyk, Niewodowski, Swoboda, Paszkowicz. Wójcika, Pacułę i Wawro nazywano „trzema muszkieterami". Fantastyczny płaymaker to Stefan Wójcik, nosił przydomek „Wujo", a pod koniec kariery nadano mu ksywę „Dziadek", a to dlatego, że w wieku 37 lat zdobył czwarty tytuł mistrza Polski, będąc przy tym wieloletnim kapitanem zespołu „Wisły". Tadeusz Pacuła „Tadis" był niezrównanym obrońcą i strzelcem wyborowym rzutów z dystansu. Szkoda, że nie istniały wtedy rzuty za trzy punkty. W drużynie reprezentacyjnej wystąpił 134 razy, a na Igrzyskach Olimpijskich w Rzymie (I960) był jej kapitanem. Wincenty Wawro brylował na parkiecie sztuczkami technicznymi, przeglądem sytuacji na boisku i skutecznością rzutową. Tę wielką trójkę uzupełniał Zdzisław Dąbrowski trzykrotny „Król strzelców" ligi i zarazem jeden z najlepszych koszykarzy polskich tamtych lat Popularny „Tata", wszechstronnie wyszkolony, skuteczny zarówno w rzutach spod kosza jak i z dystansu. Po zakończeniu kariery sportowej był trenerem i sędzią międzynarodowym w koszykówce, tworząc zgraną parę z kolegą klubowym Maciejem Wężykiem.
Zrobić nowe zdjęcia bo reszta była nieczytelna
